Bij practisch gebruik te velde ligt de hoofdkracht van het gas-
in den gasoverval (zie H. T. M. G. 52a.)- Bij een behoorlijke con
centratie toch die bij een gasoverval altijd wordt bereikt
zijn enkele inademingen van het gas, welke meestal vóór het op
zetten van het gasmasker niet te vermijden zijn, voldoende om
de man urenlang buiten gevecht te stellen.
In water lost de stof slechts weinig op; zij tast de metalen
niet aan en geeft dus geen moeilijkheden bij het vullen van de
projectielen. Methyldick moet dan ook als een der belangrijkste
na-oorlogsgassen worden beschouwd.
Adamsite.
De behoefte van de Amerikanen aan een niesgas van hetzelfde
type als diphenylarsinechloride (blauwkruis) dat om technische
redenen bij hen niet kon worden vervaardigd leidde tot de be
reiding van diphenylaminchloorarsine (schuilnaam Adamsite of
D. M., genaamd naar den uitvinder Dr. Adams. 1918).
De stof is zeer gemakkelijk te bereiden uit diphenylamine en
arseentrichloride en is het eenige oorlogsgas, dat niet reeds vóór
1914 was ontdekt. (De stof schijnt echter reeds in 1915 in de
kleurstoffenfabriek van vorm. Bayer en Co. door von Wieland te
zijn ontdekt en gepatenteerd, doch niet vervaardigd en toegepast).
Adamsite is in vasten toestand een kanariegele, kristallijne vaste
stof met een kookpunt van 410° en een smeltpunt van 195° en
moet dus, omdat het een vaste stof is, evenals blauwkruis, door
warmte in colloidalen nevelvorm worden gebracht (voor het af
vangen van de stof op het gevechtsveld zijn dus oorlogsbussen
met nevelvangers noodig). De stof moet derhalve toegepast wor
den in brisante projectielen of speciale verwarmingstoestellen.
Adamsite heeft echter het groote nadeel dat het bij hooge tem
peraturen, die vnl. bij het springen van het projectiel ontstaan,
ontleedt en dus niet effectief meer is. Juist om deze reden heb
ben de Engelschen dan ook speciale projectielen vervaardigd,
waarin het adamsite vóór het verschieten van het projectiel door
een chemisch werkenden warmtevoortbrenger wordt gesmolten
en een temperatuur van om en nabij het kookpunt wordt bereikt,
waardoor een kleine springlading dan voldoende is, om de stof
in nevelvorm te doen overgaan. Het projectiel wordt in dit geval
niet gasbrisant, doch als gewoon gasprojectiel verschoten. Indien
goed verneveld is de physiologische werking ongeveer dezelfde
als die bij blauwkruis.
In Engeland gehouden proeven hebben uitgewezen dat 0,012
gr. zuivere Adamsite, verdampt in een kamer van 30 M3, (con
centratie van 1 30.000.000) het verblijf daarin onmogelijk maakt.
Gedurende korten tijd aan den damp blootgestelde proefdieren
stierven.
1080