gelooven. Belangrijk gebruik van strijdmiddelen tegen de burger
bevolking van een vijandelijken staat is strijdig met de leer der
doeltreffendheid, waarmede vooral de veldheer in de eerste plaats
heeft rekening te houden. De uit een politiek en moreel oogpunt
met terrorisatie der bevolking te bereiken resultaten, worden door
de represailles te niet gedaan. Dat heeft ook de afgeloopen oorlog
bewezen.
De waarde van de rest van deel II der resolutie, dat voor de
beoordeeling der resultaten als het belangrijkste moet worden
beschouwd, kan het best worden gepeild als het rapport van de
Landcommissie (zie I. M. T. 1932, No. 19) er naast wordt gelegd.
Dan blijkt wel zeer juist te zijn, wat de Sowjet-gedelegeerde op
merkte „With regard tot anks and heavy artillery, no one had
„ever objected to limitation in general. But as soon as figures
„had been mentioned, differences had made their appearance. Pro
posals had been made to fix the limits of the tonnage of tanks
„and the calibre of guns at such a level as had either not yet
„been attained by technical development, or had only been at
tained experimentally. If agreement was only possible within
„such limits, it would be ridiculous to classify this as a reduction
„of existing armaments".
We mogen dus verwachten, dat het Bureau nog een zware taak
zal hebben in het vaststellen van voor ieder aanvaardbare cij
fers voor de verschillende maxima. Hoe zal b. v. het cijfer voor
tanks uitvallen, waarvoor Frankrijk een gewicht van 70 ton heeft
genoemd, terwijl andere landen deze wapens geheel willen af
schaffen
Ten slotte geldt als waardevolle factor voor de beoordeeling
der beteekenis van de resolutie het feit, dat uit de stemmingen
over verschillende amendementen bleek, dat tal van delegaties
zich alleen bij den door den rapporteur in nauw overleg met de
delegaties van de groote mogendheden samengestelden tekst wil
den neerleggen, omdat zij wel inzagen, dat een bij meerderheid
van stemmen doorgezette verdergaande uitspraak geenerlei prac-
tische beteekenis zou hebben, daar in dat geval quantiteit tegen
over qualiteit van stemmen zou hebben gestaan.
Zij onthielden zich dan vaak voor een deel van stemmen en
daar vele passages aldus met ongeveer 30 stemmen werden aan
genomen, waartegenover 20 andere stonden (ongeveer een der
de tegenstemmend, twee derden zich onthoudend) kan men zeggen,
dat de uitkomsten van de beraadslagingen ook in de conferentie
zelf onbevredigend zijn te noemen. Aan den anderen kant is deze
factor het eenige lichtpunt voor de toekomst voor hen, die nog
op resultaten blijven hopen.
Ook de eerste gedelegeerde van Nederland stemde ten slotte voor
de resolutie, doch was verre van voldaan. O. a. werd een Zweedsch-
Ned. amendement op het punt artillerie van deel II verworpen
91
