hare loopgraven voorwaarts en duizenden vallen in „No
Man's Land" vóór zelfs de voorste Duitsche loopgraaf is
bereikt. Want hun tegenstanders zijn de Duitschers van 1916,
hardnekkige en geoefende strijders, die in onderkomens of
granaattrechters hebben geschuild, terwijl de granaten hun
loopgraven met den grond gelijk maakten en die, toen het
artilleriegordijn werd verlegd, hun machinegeweren weer te
voorschijn haalden om een regen van lood te zenden in de
dichte golven der aanvallers „for 1916 marked the nadir
■of infantry attacks, the revival of formations that were akin
to the eighteenth century in their formalism and lack of
manoeuvring power".
De bataljons vallen aan in vier tot acht golven, hoogstens
vijftig meter achter elkaar, de manschappen vrijwel schouder
aan schouder symmetrisch gericht, terwijl hun geleerd is
rechtop met een langzame pas voorwaarts te gaan, bajonet
naar boven gericht „so as to catch the eye of the observant
enemy".
Een schitterende imitatie van Frederik's automata, met
slechts dit verschil dat zij niet langer voorwaarts gingen
tegen musketten met een werkzame dracht van hoogstens
honderd Meter.
Het baart dan ook geen verwondering, dat bij het invallen
der duisternis op 1 Juli vele bataljons nauwelijks honderd
man sterk waren.
Weliswaar had Haig gelaststerke patrouilles vooruit om
het resultaat van het artillerievuur te melden vóórdat de massa
der infanterie werd aangezet, maar het hoofd van den staf,
Kiggell, gelastte desondanks: „golven". En slechts als die
rechtop loopende golven door vuur werden gebroken, werd
terrein winnen mogelijk. Want dan domineerden de mensche-
lijke natuur en primitieve handigheid boven de theorie der
gezaghebbenden de ondernemendste overlevenden vormden
kleine groepjes, meestal onder een leider, die zich als het
ware van zelf aanwees, en gingen dan voorwaarts met
korte sprongen, kruipende van trechter tot trechter de vijan
delijke mitrailleurs besluipende, en zoodoende dikwijls vrij
ver doordringende met slechts weinig verliezen „but in
many places packets of the enemy and nests of machine-
guns were left in their wake, to take heavy toll of the sup
ports, in similarly dense formations".
Echter, op 13 Juli grijpt een Engelsche generaal (Rawlinson)
naar een meer veilige en vooral zuiniger methode en tevens.
naar de verrassingnadering b ij d u i s t e r n i s, bij het dag-
aanbreken een hevig artillerievuur van slechts enkele minu
ten en dan de aanval.
122
