lijk effect traanafscheiding, heftig hoesten, een heftig gevoel van
steken en pijn in de luchtwegen. De latente periode bij deze
vergiftige gassen is minder vrij van verschijnselen en de aanval van
longoedeem treedt vroeger op dan bij phosgeenvergiftiging. Alle
mogelijke graden van vergiftigingen kunnen optreden en soms
is het niet gemakkelijk voor den officier van gezondheid om te
besluiten of een man al of niet door gas vergiftigd is. Het feit,
dat de schadelijke gevolgen later kunnen optreden bij de verstik
kende gassen, geeft een nieuwe factor van onzekerheid. Deze
twijfelachtige gevallen moeten zeer nauwkeurig ondervraagd en
onderzocht worden met het oog op het naar het front terugzen
den van lijntrekkers en zeer lichte gevallen. Die gevallen kunnen
tijdelijk aangehouden worden op hulp- en hoofdverbandplaatsen,
totdat definitief is vastgesteld of al of niet gasvergiftiging aan
wezig is. Er zal een groot aantal zijn, dat hoewel het slechts
onschuldige hoeveelheden rook en niet vergiftige gassen heeft
ingeademd, er van overtuigd is ernstig gasvergiftigd te zijn.
Aannemende dat we met een echt geval van vergiftiging met
een verstikkend gas te doen hebben, kan de behandeling in het
acute stadium in vier woorden samengevat worden Rust, warmte,
venesectie en zuurstof. Zoolang de pathologische physiologie in
het oog gehouden wordt is de noodzakelijkheid van volledige
physieke rust duidelijk. Elke poging moet worden gedaan om de
behoefte aan zuurstof te verminderen, tot het laagste niveau.
Dergelijke patiënten zal men laten liggen en evacueeren op draag
baren, uitgezonderd bij die ongunstige militaire situatie, waarbij
evacuatie absoluut onmogelijk is. Aan de mogelijkheid van een
plotselingen dood of verergering van het longoedeem, dat opge
treden is, dient steeds gedacht te worden.
De meeste zorg zal er aan besteed worden patiënt warm te
houden, vooral dient daaraan gedacht te worden, als de kleeren
uitgetrokken zijn. Warmte zal niet alleen werkzaam zijn tegen
shockverschijnselen, maar zal ook werken tegen de spierbewe
gingen bij huiveren.
Venesectie is dikwijls een levensreddende maatregel. Het dient
zoo spoedig mogelijk toegepast te worden in die gevallen waarbij
zich longoedeem ontwikkelt. Het helpt het longoedeem beteugelen
en vermindert de uitzetting van het rechterhart. Daarbij komt nog,
dat bij plotselinge afname van den vloeistofdruk in den bloeds
omloop, er een stroom ontstaat van weefselsap naar de bloed
vaten, waardoor vermindering van de dikte en viscositeit van
het bloed en vermindering van de kracht welke het hart noodig
heeft om het bloed door de vaten te persen. De verbeterde cir
culatie vermindert de anoxyhaemie en bevordert de voeding van
de hartspier, de ademhalingsspieren en de levenscentra in de
hersenen. Aderlaten heeft geen uitwerking en verergert zelfs de
verschijnselen bij die gevallen, die in het grijze stadium van
anoxyhaemie zijn.
152
