178
bruik der artillerie de samenwerking tusschen de infanterie en de artil
lerie de artillerie in het gevecht. Als „Derde Deel" volgt de „Tactiek der
Cavalerie en Wielrijders" met de hoofdstukken organisatie, bewapening en
uitrusting van cavalerie en wielrijders opstelling en vormen van de Ned.-
Indische cavalerie en strijders wielrijders het gevecht der cavalerie
de cavalerie bij den verkennings- en beveiligingsdienst. Het „Vierde Deel"
„Tactiek der Luchtstrijdkrachten" behandelt achtereenvolgens het vlieg
tuig als hulpmiddel in het gevecht en het gebruik van het luchtwapen.
Als „Vijfde Deel" geeft de „Tactiek der Genietroepen" de veldpioniers
de pontonniers de verbindingstroepen de verlichtingstroepen electrotech-
nische of sterkstroomtroepen spoorwegtroepen. Het „Zesde Deel" is ge
wijd aan „De Verbonden Wapens" met de hoofdstukken organisatie
legering verpleging beweging inlichtings- en verkenningsdienst be
veiliging gevechtsleer de geneeskundige dienst te velde de verbin
dingsdienst" handelingen uit den kleinen oorlog. Het boek sluit met een
„aanhangsel", waarin": doel van tactische oefeningen op de kaarthet
besluit eenige gegevens ten gebruike bij tactische oefeningen op de
kaartvoorbeelden van bevelen.
P. G. M.
8. DE VERRICHTINGEN DER JAPANSCHE LUCHTSTRIJDKRACHTEN
TIJDENS DE OPERATIES OM SHANGHAY.
Volgens een Japansch samenvattend verslag over de verrichtingen der
Japansche luchtstrijdkrachten tijdens de operaties om Shanghay, werden
in totaal 125 vliegtuigen ingezet, waaronder 74 marine- en 51 legervlieg
tuigen.
Als eerste transport arriveerde einde Januari 1932 het vliegtuigentran
sportschip „Notoro" met 10 watervliegtuigen aan de monding der Wangpoo,
dat bij Woesung, waar goede start- en landingsgelegenheid voor water
vliegtuigen was, voor anker ging. Op den 2en Februari 1932 volgden de
beide vliegtuigmoederschepen „Kaga" met 44 marinelandvliegtuigen en de
„Hosho" met 20 marinelandvliegtuigen. Deze 64 boordvliegtuigen werden
later gestationneerd aan den oever der Wangpoo, verdeeld over twee vlieg
velden tusschen Woesung en Shanghay, en tot een zelfstandige gevechts-
afdeeling vereenigd. Op deze zelfde vliegvelden werden ook de 51 land-
vliegtuigen ondergebracht, die van 20 Februari af arriveerden aan het
Shanghayfront voor de samenwerking met de landstrijdkrachten. Door het
leger werden bovendien twee nieuwe vliegvelden voorbereid bij Liuho en
Nanziang.
Op 29 Januari 1932 vond de eerste verkenningsvlucht plaats boven Shang
hay, welke werd uitgevoerd door vier watervliegtuigen van de „Notoro".
Op 2 Februari volgden onmiddellijk na de aankomst van de „Kaga"
en de „Hosho" de eerste luchtaanvallen op de Chineesche stellingen door
4 bom- en 6 jachtvliegtuigen. Deze aanvallen werden gedurende den ge-
heelen duur der gevechten om Shanghay, door de marinelandvliegtuigen
voortgezet.
Op 5 Februari werd boven de Japansche stellingen door Japansche ma
rine-jagers een afdeeling van 4 Chineesche Vought Corsair vliegtuigen
aangevallen en een Chineesch vliegtuig afgeschoten. Op denzelfden dag
viel een Japansche marine-verkenner aan het Chineesche luchtafweerge
schut ten offer, waarbij de drie man sterke bemanning werd gedood.