met den vijand doch met elkaar. Na geruimen tijd gelukte het een einde aan de schietpartij te maken, doch 2 officieren en 150 man konden uit de sterkte worden geschrapt. De draagpaarden van de mitrailleur-afdeelingen waren verdwenen, waardoor veel materieel verloren geraakte. De door elkaar geraakte verbanden konden voorloopig niet ontward worden. Voorbeeld 7. Op 15 Augustus 1914 kwam een batterij zware Duitsche artil lerie des avonds om 11 uur in den regen en onder volkomen duisternis te Milmort (België) aan, alwaar op een vochtige aan den dorpsrand gelegen weide bivak werd betrokken. Op het oogenblik dat de commandant, nadat hij de legering van zijn batterij had nagegaan, zijn tent wilde binnengaan, viel er een schot. Dit schot werd de aanleiding tot een hevige vuurpaniek. Van alle zijden ontstond een razende schieterijniemand wist echter waarop en in welke richting moest worden gevuurd. De batterij-com mandant ontkwam ternauwernood aan den dood. Ten gevolge van een voortdurend fluitsignaal werd het schieten eindelijk gestaakt. Patrouilles werden uitgezonden om de onmiddellijke omgeving af te zoeken naar franc-tireurszonder resultaat. Na tien minuten brak echter een tweede en nog heviger schietpartij los, waarop de commandant kort en goed het ontladen van alle geweren beval. Van eenige nachtrust was overigens geen sprake meer. Merkwaar digerwijze viel slechts één paard aan deze paniek ten offer. Zooals uit de voorbeelden blijkt en zooals bovendien ook te verwachten valt, is het de nacht, die de grootste gevaren voor het ontstaan van panieken met zich mede brengt. Wij zullen ook in het volgende hoofdstukje ontwaren, dat de nacht, en in het algemeen de duisternis, hèt tijdstip is voor panieken. Hetzij door onvoldoende scholing in nachtelijke ondernemingen dan wel ten gevolge van de zenuwachtigheid, veroorzaakt door de beklemming van de duisternis, waaruit men ten rechte of ten onrechte gevaar voelt dreigen, het is steeds weder de nacht die dergelijke catas trofen over den troep brengt. Doch afgezien van de oorzaken, is het wel opmerkelijk, dat panieken bij voorkeur voorkomen bij bereden wapens, dan wel veroorzaakt worden door de bij de infanterie ingedeelde paarden. De verklaring hiervoor schuilt ongetwijfeld in de groote schrik achtigheid van het paard, welke evenals bij het menschelijk individu, zich onmiddellijk mededeelt aan. zijn soortgenooten, waardoor schrik en ontsteltenis in de (paarden)gelederen wordt gebracht met als gevolg het niet meer kunnen beheerschen van den toestand door de ruiters en/of geleiders. Hoe het ook zij, niemand zal kunnen ontkennen, dat in de moeilijke omstan digheden, welke de oorlog met zich medebrengt, de bereden 611

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1933 | | pagina 13