sociaal gebiedhet zich in dat jaar sterk op den voorgrond drin gende nationalisme bewoog Pasoendan aansluiting te zoeken bij de P. P. P. K. I. (zie hieronder) en kwam zij hiermede op politiek gebied. Hoewel sociaal werk bij haar nog steeds op den voor grond staat, welk werk zich speciaal op onderwijsgebied uit, heeft de politiek ook bij Pasoendan steeds meer ingang weten te vinden. Duidelijk bleek dit bij haar laatste jaarcongres te Wel tevreden, waar o. a. Soekarno een spreekbeurt vervulde. Van deelname aan de actie tegen de wilde scholen-ordonnan- tie in dien zin, dat bij niet intrekking dezer ordonnantie voor 31 Maart 1933, Pasoendan zou veranderen in een non-coöperatieve vereeniging, is men later weer teruggekomen men blijft dus in ieder geval coöperatief. Pasoendan heeft een vrouwenafdeeling Pasoendan Istri en een afdeeling padvinderij. Haar voorganger is thans het Volksraadslid Iskandar di Nata. Boedi Oetomo BO.). Deze oudste der Inheemsche vereenigingen, aanvankelijk eveneens slechts op sociaal gebied werkzaam, werd voor het eerst bij de politiek betrokken door de Indië Weerbaar-actie in 1914. In 1917 werd zij in verband met de instelling van den Volksraad een po litieke vereeniging. Aanvankelijk vertegenwoordigster zijnde van de Javaansche aristocratie en als zoodanig een loyale en bezadigde vereeniging, is B. O. door de actie van de jongeren onder hare leden hoe langer hoe meer den linkschen kant opgegaan. Momenteel is zij nog coöperatief; de actie tegen de wilde scholen-ordonnantie deed B. O. dreigen de non-coöperatieve ideeën te zullen aanhangen, indien deze ordonnantie niet voor 31 Maart 1933 zou zijn inge trokken. Voorman van B. O. is het Volksraadslid Koesoemo Oetoyo, een der bekende leiders dr. Radjiman. De vereeniging heeft een padvindersafdeeling en onderwijsin stellingen is thans opengesteld voor alle „Indonesiërs". Persatoean Bangsa Indonesia (P. B. De P. B. I. ontstond uit de Indonesische studieclub te Soerabaja naar aanleiding van de opheffing van de P. N. I. Men hoopte dat de nieuw opgerichte vereeniging in de plaats zou kunnen komen van de P. N. I. en liet in verband hiermede de eisch voor het lid maatschap der Indonesische Studieclub, n. 1. het schoolopleiding gehad hebben, vervallen. Onder de energieke leiding van dr. Soetomo is de P. B. I. in derdaad uitgegroeid tot een krachtige vereeniging, die speciaal in Oost-Java zeer veel invloed heeft. Zij legt zich den laatsten tijd 650

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1933 | | pagina 52