toe op het trachten te bereiken van de massa, waartoe zij zich
wendde tot den Inlandschen landbouwer. Het succes hiervan schijnt
evenwel nog niet zoo groot te zijn tot nog toe was de ervaring
van den tani, dat hij zich bij voorkomende moeilijkheden in zijn
bestaan beter tot het Bestuur kon wenden dan tot de P. B. I.
Ook in het coöperatiewezen trachtte dr. Soetomo invloed te
krijgende federatie van coöperatieve vereenigingen in Oost-Java
is door hem tot stand gebracht.
Zijn succes wordt hem door de andere leiders misgund in pers
en periodiek en ook op vergaderingen staat de persoon van
dr. Soetomo dikwijls aan aanvallen bloot.
Partai Indonesia. (P. I.)
Reeds eerder werd uiteengezet, dat na de gevangenneming van
de vier leiders der P. N. 1. deze vereeniging door mr. Sartono
werd ontbonden, terwijl tegelijkertijd een nieuwe vereeniging werd
opgericht, de Partai Indonesia.
Ondanks tegenwerking van de Perhimpoenan Indonesia in Ne
derland en de Golongan Merdika, die de ontbinding der P. N. I.
beschouwden als een zwakheid tegenover het Gouvernement, wist
de P. I. niet alleen het leven te behouden, maar zelfs uit te groeien
tot een der krachtigste vereenigingen, die in de laatste tijden dank
zij de propaganda van Moh. Jamin en Gatot Mangkoepradja ook
buiten Java veel invloed wist te krijgen.
Werd oorspronkelijk vermoed dat de toetreding van Soekarno
tot de P. I. de macht van de vereeniging ten goede zou komen,
thans werd in de Inheemsche pers verkondigd, dat de kans op
oneenigheid tusschen mr. Sartono als vertegenwoordiger der In
heemsche bourgeoisie en Soekarno als voorvechter van de „Kaoem
marhaen" (het volk) niet uitgesloten was.
Tusschen P. I. en Pendidikan Nasional Indonesia bestaat een
minder goede verhouding; laatstgenoemde vereeniging is voor
een politiek het midden houdende tusschen het revolutionnaire
socialisme en het communismezij zou ook zijn tegen het kapi
taalbezit van Inlanders en beschouwt als zoodanig de P. I-, die
hier niet tegen is, als een vertegenwoordigster van de Inheemsche
bourgeoisie, die niet genoeg voor het volk over heeft. Door Soe
karno werden pogingen gedaan om beide partijen tot elkaar te
brengen; de verhouding schijnt evenwel zeer fel te zijn,-zoodat
de pogingen van Soekarno nog niet veel resultaat opgeleverd heb
ben. Speciaal van P. N. I. zijde schijnt men voor een aansluiting
of samenwerken met de P. 1. niet veel te voelen.
Partai Rajat Indonesia (P. R.
De P. R. 1. werd in 1930 door den Inl. journalist Moh. Tabrani
opgericht en streeft naar een dominion-status van Ned.-Indië.
651
