Deze onderwijsman wenscht het onderricht aan Inheemsche
kinderen te zien ingesteld op Javaansch-nationalen grondslag.
Hoewel men niet afwijzend moet staan tegenover het goede wat
het buitenlandsche onderwijs kan brengen, mag dit nooit een
oorzaak zijn dat het kind van zijn gewezen omgeving vervreemdt,
het moet ten allen tijde hiermede vertrouwd blijven Westersche
methodes en voorbeelden dienen dus genationaliseerd te worden.
De omgang tusschen onderwijzer en kind mag niet beperkt
blijven tot den schooltijd, internaten zijn dus gewenscht.
Sinds de oprichting in 1922 is Taman Siswo uitgegroeid tot
een instituut met ongeveer 150 scholen, die zonder regeerings-
subsidie werken en dus gerekend kunnen worden tot de wilde
scholen. Ki Adjar Dewantoro heeft dan ook krachtig geprotesteerd
tegen de desbetreffende ordonnantie en zelfs een gereglementeerd
lijdelijk verzet ertegen in het leven geroepen.
7. Vakbeweging.
Ook in Nederlandsch-Indië heeft de vakbeweging haar intrede
gedaansadokoetsiers, chauffeurs, huisjongens, landsdienaren,
enz. sloten zich aan in vakbonden ter behartiging van hunne
belangen. Momenteel kan men twee federaties van vakvereeni-
gingen onderscheiden en wel
ade Persatoean Vakbond Pegawei Negri (P.V.P.N.), waarin ver-
eenigd zijn de vakvereenigingen van landsdienaren
b. de Persatoean Sarekat Sekerdja Indonesia (P. S. S. I.), waarin
vereenigd zijn de vakbonden van werknemers van particuliere in
stellingen.
Sedert de oprichting der eerste vakvereeniging in Ned.-Indië
in 1912 heeft deze beweging roerige dagen gekend. Meerdere der
bonden kwamen onder communistischen invloed met alle kwade
gevolgen daaraan verbonden: ontbinding der vereeniging en inter-
neering der leiders.
Den laatsten tijd schijnt het wat beter te gaan met de vakbe
weging hoewel de politiek nog wel eens om den hoek komt
kijken, legt men zich meer toe op het bereiken van sociale ver
beteringen dan op het omverwerpen van het wettige gezag zooals
vroeger onder den invloed van de Liga tegen koloniale onder
drukking meer gewoonte was.
Vakvereenigingen, die kort geleden nogal van zich deden spre
ken, zijn de P. P. P. H. (Persatoean Pegawei Pegadean Hindia) en
de P. G. H. B. (Persatoean Goeroe Hindia Blanda). Laatstgenoemde
vereeniging wijzigde onlangs haar naam in dien van Persatoean
Goeroe Indonesia. (P. G. L).
Vooral de P. B. I. schijnt zich te interesseeren voor de vakbe
weging dr. Soetomo had een werkzaam aandeel in de oprichting
van de P. S. S. I.
662