aangenomen en doorgeseind, met als gevolg de hierboven be schreven paniekstemming. Zooals later volkomen betrouwbaar werd vastgesteld, waren de Franschen op dien dag nog 10 km. van de grens .verwijderd en bevond zich op dat tijdstip zelfs geen Fransche patrouille aan de Duitsche grens Men moge uit de bovenstaande voorbeelden de leering trekken, hoe snel in opwindende tijden, welke nu eenmaal steeds het gevolg zijn van het uitbreken van een oorlog en zelfs reeds bij oorlogs gevaar ontstaan, de verblindende invloed van de hallucinatie met de daaruit voortvloeiende panieken om zich heen grijpt en tot ongekende afmetingen aangroeit. Men ziet de gevolgen gevaar voor het leven van de eigen officieren, ambtenaren en rustig wer kende burgers en ten slotte zelfs het wijken van de eigen troepen, waardoor niet meer kan worden vertrouwd op de getroffen maat regelen. Het is dus zaak in deze tijden ieder bericht met de grootste reserve te beschouwen en het onmiddellijk met zorg aan de wer kelijkheid te toetsen, terwijl, zoodra de berichtgeving fantastische vormen gaat aannemen, oogenblikkelijk met alle krachten de wer kelijke en nuchtere feiten daarvoor in de plaats moeten worden gesteld. Een weldoordachte, sobere doch tactvolle berichtgeving omtrent alle gebeurlijkheden, zoowel ten bate van de bevolking als van de eigen troepen is reeds in dit stadium van den oorlog van het hoogste belang. IV. De paniek bij de troepen te velde. Bij het behandelen van de paniek bij de troepen te velde, wen- schen wij een scheiding te maken tusschen A. de paniek bij marschen en in bivaks B. de paniek op het gevechtsveld. Niet, dat de paniek in wezen zoo veel verschilt onder de ge noemde omstandigheden, doch naar onze meening zijn het vaak kunnen het althans geheel andere oorzaken zijn, welke aan leiding geven tot deze ramp, terwijl ook de middelen, welke moe ten worden aangegrepen ter bestrijding van dit euvel onderling verschillen. Laat ons dus thans eerst bezien A. De paniek bij marschen en in bivaks. De krijgsgeschiedenis leert ons, dat panieken bij marschen en in bivaks een veelvuldig voorkomend verschijnsel vormen in de eerste phase van den oorlog, dus in het tijdvak, dat de troepen de concentratiemarschen uitvoeren en nog geen contact met den vijand is verkregen. Dit laat zich al dadelijk verklaren, wanneer 607

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1933 | | pagina 9