gehouden moeten worden met een te verwachten chemischen
krijg. Deze questie heeft een punt van bespreking uitgemaakt op
het He Congrès International de Médecine et de Pharmacie Mili-
taires te Rome. In de volgende 4 punten werd de urgentie van de
oprichting en de taak van de veldlaboratoria beschreven.
Ie. De noodzakelijkheid van een goede controle van water en
levensmiddelen, het verrichten van klinisch-chemische onder
zoekingen, het uitvoeren van analyses ten behoeve van het leger -
commando en de groote diensten, rechtvaardigt de oprichting door
den Geneeskundigen Dienst van chemische laboratoria, uitstekend
uitgerust en door hunne methoden van werken aangepast aan de
behoeften van de legers te velde.
2. Genoemde methoden moeten zijn betrouwbaar, snel en een
voudig uit te voeren; de keuze van bestaande en het uitwerken
van nieuwe methoden moet verband houden met de vorderingen
der wetenschap, en moet in vredestijd de geregelde bezigheid zijn
van het korps militaire apothekers.
3. De erkende methoden geschikt voor den dienst te velde,
moeten in een speciaal pharmaceutisch formularium worden
vereenigd.
4. Gezien het belang van het scheikundig onderzoek ten behoeve
van het leger moeten de gekozen of uitgewerkte methoden
besproken worden op de volgende Congrès Internationaux de
Médecine et de Pharmacie Militaires.
Dit is juist gezien. De omstandigheden waaronder gewerkt moet
worden door de militaire apothekers te velde zijn zoo geheel
anders, dan wanneer zij rustig in de groote speciaal laboratoria
of in de laboratoria der militaire apotheken in vredestijd hun werk
verrichten.
Wanneer men leest hoe er gewerkt moest worden in de veldla
boratoria in den wereldoorlog en wat er tot stand is gebracht, dan
moet men deze staf van werkers wel bewonderen.
Ook dit betrekkelijk kleine korps heeft zijn tol betaald in den
grooten oorlog. Aan Duitsche zijde zijn 5 van hen gesneuveld.
In de hospitalen stierven er 61. Moge hier nu een kleine opsom
ming volgen van de vraagstukken op chemisch gebied, die de
militaire apothekers ter oplossing kregen in de oorlogsjaren. Vele
problemen, die de legerleiding in de laatste vredesjaren bezig
gehouden hadden, vonden nu een oplossing. Genoemd mag wor
den de verbetering van het soldatenbrood in het begin van den
oorlog, tot dat gebrek aan vooraden meel en koren verder onder
zoek in die richting afsloot en overgegaan moest worden tot een
onderzoek naar vervangmiddelen. Op bijzondere moeilijkheden
stuitte de broodbereiding voor de troepen in Klein-Azië en Pales
tina. Als oorzaak kon worden vastgesteld de ongelijke vermaling
en de toestand van het meel, dat in het begin uit inheemsch koren
gewonnen werd; dan kwam er bij het groote verschil in dag- en
942