1066
veel omvangrijker te zijn dan men aanvankelijk gedacht had. Daarnaast
werden veel gipstransportverbanden aangelegd, waarvoor goed opgeleid
personeel speciaal voor de fractuurbehandeling een dringende eisch was.
In den stellingoorlog werden de verschillende bataljonsverbandplaatsen
zooveel mogelijk vereenigd, zoodat dikwijls per regiment of zelfs per 2 regi
menten slechts één hulpverbandplaats werd opgericht, wat het voordeel had,
dat meer doktoren gelijktijdig op één plaats ter beschikking waren.
In den bewegingsoorlog was deze concentratie niet mogelijk. Daar bleek
de groote moeilijkheid om speciaal bij talrijke voorwaartsschrijdende gevech
ten tijdig het aansluiten van de telkens weer opgerichte en opgeheven ver-
bandplaatsen bij hun respectievelijke in gevecht zijnde troependeelen te
bewerkstelligen.
Een instructief voorbeeld van de moeilijkheden van het onderhouden van
de verbindingen van eenmaal opgerichte verbandplaatsen (van de Sanitats-
kompanie) met de in gevecht zijnde troepen is het volgende relaas van de
geneeskundige formatie van het 123e regiment grenadiers in het gevecht van
Bleid-Barancy op 22 Augustus 1914 door den Stabsarzt Pöverlein„Hier
„erreichte das Sanitats-Personal des Regimenten die Truppe erst wieder in
„der Nacht vom 23. auf den 24. August, teilweise sogar erst am 25. August
„die 2 San. Kp. der 27. Inf. Div. hatte dabei in 3 Tagen und 3 Nachten 4
„Verbandplatze etabliert, dazu ausgedehnte Verwundetentransporte und grosse
„Marsche zu machen. Diese San. Kp. hat dabei nur für die 54. Inf.-Brigade
„der 27. Div. gearbeitet, weil es ihr nicht gelungen war, die Verbindung mit
„dem rechten Flügel der Div., der 53. Brigade und dem grossen Verbandplatz
„des Grenadierreg. 123 aufzunehmeneine Ablösung durch die andere hier
„zugeteilte San. Kp. erfolgte aus unbestimmten Gründen nicht und der
„Truppen-San. Verbandplatz war mit andern Worten vollstiindig sich selbst
herlassen"
De Militaire Spectator, Februari/Maart 1933.
In deze 2 afleveringen verhaalt de luit.-kol. van het Oostenrijksche Leger
b.d. F. Verspyck over „Mijn ervaringen als gewonde in den wereldoorlog".
Ook hem viel het op, dat „voor ziekendragers slechts menschen met de
„voor die betrekking vereischte groote lichaamskracht kunnen worden ge
bruikt, want hun dienst te velde is heusch geen sinecure".
Hij vermeldt, dat menigmaal de (hulp) verbandplaatsen artillerievuur
tot zich trokken, hetgeen werd geweten aan het feit, dat in den aanvang
op de verbandplaatsen, om de nationaliteit aan te duiden, naast de roode
kruis vlag ook de zwart-gele vlag geplant was en de vijandelijke artillerie
waarnemers daardoor de geneeskundige formaties abusievelijk bijv. voor
een commando-post aanzagen.
Wij teekenen hierbij aan, dat de nieuwe conventie van Genève van 1929
in dit euvel heeft voorzien door te bepalen dat, de mobiele geneeskundige
formaties naast de roode kruis vlag hun nationale vlag mogen voeren, doch
daartoe niet verplicht zijn.
Het vlot geschreven stuk is vooral voor ons officieren van gezondheid
interessant, omdat wij hierdoor een beeld krijgen van den militair genees
kundigen dienst in oorlogstijd, gezien vanuit den gezichtshoek van een intel-
lectueelen lijder, die het verstond zijne vele impressies in prettig leesbaren
vorm vast leggen.
T. v. P.
