1064
24 douche-baden; voorts op een tweede auto 500 complete stellen uniform-
kleeding, het noodige reserve-ondergoed, badhanddoeken, enz.
Schweizerische Monatschrift für Offiziere aller Waffen, September 1933,
no. 9.
Gefechtssanitatsdienstliche Kriegserfahrungen und ihre Nutzanwendung,
door oberstlt. Dubs.
Gedurende den wereldoorlog was in het Duitsche Leger de commandant van
de Sanitatskompanie (te vergelijken met onze hoofdverbandplaatsafdeeling)
een troepenofficier, aan wien de daarbij ingedeelde officieren van gezondheid
zoowel in militair als technisch opzicht ondergeschikt waren. Betrekkelijk
snel bleek, dat de wrijving tusschen de van elke medisch-tactische en me
disch-technische kennis ontbloote commandant en den chefarts van de
Sanitatskompanie te groot werd en geenszins bevorderlijk was voor een
doelmatig gebruik van deze geneeskundige formatie, reden waarom aan dit
systeem spoedig een einde gemaakt werd.
Betere ervaring werd opgedaan met het commando door troepenofficieren
van de ziekenauto-colonne als onderdeel van de Sanitatstransportabteilung.
De Duitsche zgn. Sanitatskraftfahrwagenabteilungen hadden geen officier
van gezondheid als commandant, in dit geval echter zonder dat de prestaties
ook maar eenigszins daaronder leden. Daarom pleit de schrijver ervoor, dat
ook bij het Zwitsersche leger de ziekenauto-colonnes in de toekomst liever
door officieren van den motordienst zullen worden aangevoerd. De daar
door vrijkomende officieren van gezondheid zouden naar zijn meening op
andere plaatsen wellicht nuttiger werk kunnen verrichten.
In het Indische Leger bestaat dit probleem voor de ziekenauto-colonne
van de Hd. V. P. en Vd. H. af deelingen niet, daar het bevel daarover terecht
steeds aan een officier of onder-officier van den autodienst is toebedeeldv
Wel was echter een zelfde redeneering (dat van den ingedeelden officier
van gezondheid te anderer plaatse meer profijt kon worden getrokken)
toepasselijk op onze transportafdeeling, die bij de legerreorganisatie een sterkte
zal hebben van 18 gegradueerde ziekenverplegers, 96 hospitaalsoldaten en
72 hulpziekendragers-muzikanten, dat is totaal 186 man, dus ongeveer het
aantal van een compagnie infanterie. De officier van gezondheid zal daarbij
als hoofd komen te vervallen en vervangen worden door een troepenofficier.
Een andere oorlogservaring was de erkenning van de absolute noodzakelijk
heid en het groote belang gelegen in het aanhouden van reserveformaties,
ter beschikking van de hoogere geneeskundige leiding, in het bijzonder van
den legerarts. Deze grondregel, om niet alle beschikbare geneeskundige
formaties gelijktijdig in te zetten, vond tenslotte algemeene toepassing. Als
uitvloeisel van dit principe werd de behoefte gevoeld, het aantal geneeskun
dige formaties te vergrooten, hetgeen slechts bereikt kon worden door
aanzienlijke vermindering van de oorspronkelijke sterkten der eenheden.
Zoo werd bijv. de sterkte van de Duitsche Sanitatskompanie op dien grond
van 308 man teruggebracht op 193.
Volgens Schwalm kon het afzoeken van het slagveld door de ziekendragers
van de Sanitatskompanien aan het Westfront practisch nooit plaats vinden.
Deus vermeldt hetzelfde voor de Oostenrijksche fronten. Deze ervaringen
werden verkregen in den stellingoorlog dat echter ook in een bewegings
oorlog onder omstandigheden een systematisch afzoeken van het gevechts-
veld door de ziekendragers niet mogelijk is, ook niet bij nacht, toont het
volgende citaat ontleent aan Schwalm
„Unsere Sanitatsdienst-Ordnung II, 1930, kennt in solchen Fallen das
„sogenannte beschrankte Absuchen unter ausdrücklichem Hinweis darauf,
„das im Bewegungskrieg sehr oft, vielleicht in der Regel nur das beschrankte
„Absuchen möglich sein wirdMangel an Zeit, allzu ausgedehntes Gefechts-
„feld, ungenügende Zahl der zur Verfügung stehenden Sanitatsformationen
