voorschrift daar zeker onder lijden, hetgeen uit krijgstuchtelijk
oogpunt evenzeer ongewenscht is te achten.
Het parool is nu dus Zilvervliesrijst alleen daar, waar liet
medisch ook werkelijk absoluut noodig is".
Op Java en die plaatsen op de Buitengewesten waar de zilver
vliesrijst is afgeschaft, zal dus het zwaartepunt van de controle
op de voeding verlegd zijn naar de hoedanigheid en samenstelling
der bijspijzen.
Waar menage gevoerd wordt, is het daarom nog meer dan vroe
ger gewenscht, dat de troepencommandanten er op letten, dat
bij den aankoop der bijspijzen en bij de samenstelling der schaft-
orders er voor gezorgd wordt, zooveel mogelijk antiberi-berivitami-
nenhoudende bijspijzen te verstrekken, hetgeen trouwens bereids
in het voorschrift menage 17 (8) is vastgelegd.
Speciaal kennen we als B-vitaminenhoudend eieren, vleesch,
hart, hersenen, lever, katjang idjoe, katjang tanah, katjang kedelé,
katjang bogor, boengkil katjang, petehboonen, kanaripitten, enz.
Ook op den aard van de voeding der van menage vrijgestelden
is het goed zooveel mogelijk een wakend oog te houden, terwijl
het speciaal op den weg van den dokter ligt daarin zoo noodig
van raad te dienen.
Ingeval wordt geconstateerd, dat iemand, wien vrijstelling van
menage is verleend, zich desondanks onvoldoende blijkt te voeden
(in quantitatieven of qualitatieven zin), kan de commandeerende
officier immers ten allen tijde zoo iemand op grond van het
bepaalde in V. Men. 10 (5) de gunst van vrijstelling van menage
ontnemen.
Tenslotte nog een enkel woord over andere factoren, die het
uitbreken van beri-beri kunnen voorkomen, respectievelijk pro-
voceeren. Zooals reeds in den aanvang opgemerkt tasten we hier
nog grootendeels in het duister. Toch heeft o.a. de laatste lichte
beri-beriexplosie op het eiland Onrust ons in dit opzicht wel weer
iets geleerd. Daar trad namelijk ondanks goede voeding met
zilvervliesrijst en vitaminenbevattende bijspijzen toch beri-beri op,
die wel niet anders was te verklaren dan door den psychisch
neerdrukkenden invloed van de gevangenschap en wat daaraan
voorafging, alsmede door den plotselingen overgang naar gedwon
gen rust.
Daar overeenkomstige factoren zich eveneens kunnen voordoen
bij militairen, die met provoost gestraft worden, werd eenigen tijd
geleden deze categorie van personen speciaal in de aandacht der
officieren van gezondheid aanbevolen. Het zal hierdoor duidelijk
zijn, waarom de officier van gezondheid den commandant zal
adviseer en juist aan met provoost gestraften onder bepaalde om
standigheden extra vitaminenrijk voedsel, zooals bv. een extra
portie katjang idjoe, te doen verstrekken.
Tot slot nog iets over de bereiding van rijst in het algemeen.
Iedere huisvrouw weet tegenwoordig, dat zij het kostelijke groen-
1111
