192
Over Balbo's tocht willen wij uit een oogpunt van militaire
waarde geen oordeel uitspreken, hoewel wij overtuigd zijn dat
in een denkbeeldig oorlogsgeval tusschen Italië en Amerika,
waarbij de andere mogendheden een strikte neutraliteit hand
haven, het eskader op de thans gevolgde wijze nimmer Amerika
zou kunnen bereiken. In het Marineblad van Sept. 1933 zegt
Kapt. t. Zee Ferwerda aangaande dien tocht het volgende
„Zeker, de technische ontwikkeling van vliegtuigen en motoren is bijzonder
„snel en met groote stappen voorwaarts gegaan. Een bewijs hiervoor en een
„groote reclame voor de Italiaansche industrie is de tocht van Balbo met zijn
„luchteskader van Rome naar Chicago en terug, een tocht, in de puntjes
„voorbereid en waarop men geen onnoodig risico heeft genomen.
„De 100 vlieguren, waarin dat traject werd afgelegd, waren verdeeld over
„43 dagen. Opnieuw is met dezen tocht bewezen, hoe het vliegtuig nog zeer
„afhankelijk is van ongunstige of minder gunstige weersomstandigheden.
„Militaire of krijgskundige waarde heeft deze tocht niet. Evenmin is daar-
„mede iets omtrent de militaire waarde van het luchtwapen bewezen."
Opgemerkt wordt nog, dat deze tocht 5 mm. lire kostte. Indien men de
vliegtuigen met vliegtuigmoederschepen zou hebben overgevoerd, zou dit
niet zoolang hebben geduurd, zouden er geen toestellen verloren zijn geraakt
en zouden de kosten veel minder zijn geweest.
Het vorenstaande resumeerende zou derhalve het volgende kun
nen worden gezegd„Indien de taak der Marine tot een strikt
verkennende wordt teruggebracht, kan door haar nimmer actief
aan den oorlog worden deelgenomen, noch voldoende bescherming
van de eigen verbindingen worden gegarandeerd. Gezien het bij
zondere karakter van een Pacific-oorlog, heeft de door S.
gewenschte oorlogsvloot, om althans nog dezen naam te gebruiken,
in dat geval dus niet de minste beteekenis voor een bondgenoot.
Een luchtmacht alleen en daar komt de door S. voorgestane
weermacht op neerkan nóch den oorlog op 's vijands ver
bindingen voeren,nóch de eigen verbindingen beschermen, om
van een beveiliging van de punten buiten Java maar niet te spre
ken, zoodat wij in geenerlei opzicht een medestrijder zullen
kunnen steunen (het woord bondgenoot komt ons te optimistisch
voor, om dat in dit geval nog te durven gebruiken)
Zooals uit het vorenstaande moge volgen past dus het lucht
wapen, in den door S. voorgestelden vorm, niet in onze overi
gens vrijwel algemeen aangenomenconceptie van den Pacific-
oorlog, welke het uitgesproken algemeene karakter van een zee-
b Een zeer belangrijk punt is nog, dat een vliegtuig niet in staat is in
de meeste gevallen van oorlog op 's vijands verbindingen, den handelsoorlog te
voeren in overeenstemming met de regelen van het Volkenrecht, waarbij o.a.
ten aanzien van vernietiging van vijandelijke koopvaarders ook bewa
pende volgens het Verdrag van Londen van 1930 de verplichting bestaat
de opvarenden in veiligheid te brengen. Kan dit niet, dan moet van vernie
tiging worden afgezien.
