414
hierbij te worden, dat de positie van Japan in den Volkenbond bij een regio
nale indeeling ongetwijfeld zal worden versterkt.
Zooals thans de toestand is, bezitten in de Vergadering alle aangesloten
leden stemrechtbovendien nemen enkele landen een bijzondere positie in,
<o.a. Engeland, dat door de samenstelling van het Imperium feitelijk beschikt
over een grooter aantal stemmen dan andere rijken, omdat Canada, Australië,
Nw. Zeeland en Zuid-Afrika allen lid van den bond zijn.
Bij een regionale indeeling zal de invloed van Japan in de Pacificsfeer
veel grooter zijn dan thans, omdat in verhouding het aantal Aziatische
Staten tegenover de Westersche dan belangrijk ten gunste van Japan zal zijn
gewijzigd.
Japan voelt de sluiting van de Ver. Staten, Canada, Nw. Zeeland en Aus
tralië als een ernstige achteruitstelling van het Japansche ras, waarop het bij
iedere gelegenheid terugkomt en waaraan het n.o.m. bij de eerste mogelijk
heid, welke zich voordoet, een einde zal trachten te maken. De sub 4°
gestelde voorwaarde wil ons voorkomen daarvan o.a. een uitvloeisel te zijn.
Daarnaast is waarschijnlijk Japans streven, leider te zijn of te worden van
de niet-blanke rassen in Oost-Azië aan dezen eisch evenmin vreemd.
Opgemerkt wordt nog, dat Brazilië, dat tot dusverre openstond voor de
Japansche emigratie en jaarlijks een groot aantal Japanners opnam, blijkens
de laatste berichten, eveneens zijn grenzen heeft gesloten.
Wat betreft het leiderschap van Japan van de Oost-Aziatische volkeren
worde aangeteekend, dat, voor zoover uit de persberichten kan worden
geconcludeerd, reeds een zekere toenadering met Siam kan worden waar
genomen. Behalve de recente bezoeken van Japansche oorlogsschepen aan
Siameesche havens en de geruchten omtrent het openen van een luchtlijn
aldaar met Japansch kapitaal, duiken thans geregeld berichten op omtrent
het graven van een kanaal door de landengte van Kra, waardoor de scheep
vaartroute uit den Indischen Oceaan naar Oost-Azië aanmerkelijk zou wor
den bekort. Bovendien zou men de route langs Singapore vermijden, terwijl
voorts deze haven aan belang zou inboeten. Deze laatste omstandigheid,
te zamen met het feit, dat genoemd Kra-kanaal geheel op Siameesch gebied
zou liggen, buiten bemoeienis van Engeland en andere Europeesche staten,
zou de positie van Engeland in deze streken kunnen aantasten.
Hier tegenover staat, dat bedoeld kanaal zou moeten worden gegraven
door een berg- of heuvelterrein, over een lengte van een 100 K.M. en uiter
aard tal van sluizen zou moeten bevatten, zoodat het de vraag is, of de
betrekkelijk geringe omweg langs Singapore niet goedkooper zou zijn. (De
bergreeks bezit een hoogte van gemiddeld 75 a 100 M.). Bovendien ligt de
ingang aan de zijde van den Indischen Oceaan in de onmiddellijke omgeving
van Engelsch gebied, zoodat dit rijk desgewenscht toch de doorvaart onder
zijn controle kan stellen.
Art. 16 van het Pact, dat Japan blijkens de in lid 7 geformuleerde voor
waarde wenscht af te schaffen, voorziet in een verbreking van alle handels-
en financieele relaties met een lid, dat zich verzet tegen de in het Pact
neergelegde arbitrage-verplichting. Indertijd, toen Japan zijn actie tegen
China inzette, deden een kort oogenblik geruchten de ronde, dat dit artikel
zou worden gehanteerd, waar Japan iedere regeling of inmenging van ande
ren afwees. Begrijpelijk is dit verzet van een mogendheid, die behoefte
heeft aan expansie, naar onze meening zeer zeker.
Inwilliging van de sub 10 gestelde voorwaarde zou beteekenen, dat China
uit den Volkenbond zou moeten treden. Deze eisch is dan ook ongetwijfeld
tegen dit rijk gerichtbewilliging hiervan zou China eenigszins (of eenigs-
zins meer) aan de willekeur van anderen overgeven.
Ten slotte willen wij nog wijzen op het ontbreken van iedere mededeeling
omtrent de Mandaatgebieden. Zooals Japan reeds meer dan eens onomwonden
deed blijken, beschouwt het deze streken als Japansch gebied, welke het
niet meer afstaat, ook niet, wanneer in 1935 de uittreding uit den Volkenbond
een feit zal zijn geworden. Ter toelichting van Japans standpunt moge die
nen, dat dit rijk van oordeel is bedoelde Mandaateilanden verkregen te heb-