qu'elle ordonnat l'expulsion du bourreau d'Arlon"meer was
niet mogelijk.
Ik heb bij dit feit wat langer stilgestaan omdat het zoo'n typee
rend beeld geeft van de Duitsche opvatting omtrent wat al dan
niet toelaatbaar is in den oorlog. Hunne leerstelling, dat alle
i,idealistische Bestrebungen" uit de oorlogsgebruiken behooren
te worden geweerd, had er hen reeds toe gebracht om in punt 452
van de Felddienstordnung op te nemen: „Milde und Nachsicht
an falscher Stelle können zur Harte gegen die eigene Truppe
werden" eene opwekking, welke het Duitsche karakter blijkens
de 4934 in België gefusilleerde burgers nauwelijks behoefde
Heb ik dus langen tijd gemeend, dat Grasset in zijne beschul
digingen te veel generaliseerde, zoo wil ik thans graag mijn ongelijk
bekennen. En ik kan mij thans ook het hevige verzet begrijpen
van de bevolking van Dinant, waar het betrof (u heeft het korte
lings in de kranten kunnen lezen) om in een op een monument
aan te brengen opschrift de benaming „barbares" voor de Duit-
schers niet op te nemen, omdat die kwetsend zoude zijn voor
een natie, met welke men vriendschappelijke betrekkingen onder
hield en het is bij „barbares" gebleven. Wat volkomen verklaar
baar is als men het drama van Dinant heeft leeren kennen en
den Mur Bouille heeft gezien.
V. Ethe. 1)
(Zie Grasset, en de Bijlagen 19 t/m 24).
Gij hebt allen wel het drama van BLEID ETHE VIRTON
gelezen, dat Grasset in zijn beide boeken zoo mooi beschrijftde
strijd waarbij het Fransche 4 C.A. in een ontmoetingsgevecht kwam
met het Duitsche V A.K. en een brigade van het XIII A.K.
Ik zal trachten ook van dezen strijd eenige punten wat nader te
belichten, waartoe ik in de eerste plaats kies de actie van de
Fransche korpscavalerie, het 14 Rég. Hussards.
Mij, en waarschijnlijk velen met mij, heeft het altijd zoo bijzon
der getroffen, dat de wnd. reg.C., de sedert 17 Augustus 1914 als
zoodanig opgetreden Overste De Hauteclocque, die als een der
beste stafofficieren bekend stond en voor wien een schitterende
carrière scheen weggelegd, op 22 Augustus 1914 „oogenschijnlijk"
zoo volkomen heeft kunnen falen.
Dat begon reeds bij den afmarsch der huzaren, die vóór het 4
C.A. uit in de richting van ARLON zouden ophelderen, en daartoe
te 4.00 uit hunne kwartieren van ST. MARD en CHENOIS zouden
afmarcheeren, om via LATOUR naar ETHE te marcheeren, en dan
334
b Waar velen evenals ik tot voor kort niet zullen weten hoe men
dezen naam moet uitspreken, moge dienen, dat men ter plaatse ETHE uit
spreekt als de „èt" van „hij zèt wat" (hij zegt wat
