Zoo hadden alle tot nu toe gekeurde jongelieden voor uitzending
naar de Tenth Far Eastern Championship Games te Manilla
een sterke ronding van de linker kamer.
Deze jongelieden waren bestemd voor den tienkamp, den vijf
kamp, voetballen en de zwemwedstrijden. Slechts één vertoonde
een aanmerkelijke vergrooting van het hart, deze vergrooting
was echter, gelijk meestal in dergelijke gevallen, terug te voeren
op een hartspierbeschadiging tengevolge van een infectie.
Waar deze jongelieden tot de beste athleten van Nederlandsch-
Indië behooren en zij ondanks de intensieve training geen aan
merkelijke hartsvergrootingen vertoond hebben, kan men vrijwel
aannemen, dat de door hen beoefende sportsoorten (100 meter
loop, 110 meter hordenren, 200 meter, 400 meter, 1500 meter,
discus-werpen, kogelstooten, speerwerpen, hoogspringen, vér-
springen) in het algemeen ook in een tropisch klimaat geen
hartvergrooting doen ontstaan.
De oefeningen van onze militairen zijn in veel opzichten ge
lijk te stellen met bovengenoemde athletiek-vormen. In verband
met de gegevens in de literatuur daaromtrent, welke gegevens
door onze eigen onderzoekingen worden bevestigd, mag ik dan
ook wel met nadruk naar voren brengen, dat onze militaire
lichaamsoefeningen in het algemeen niet de oorzaak kunnen zijn
van hartvergrootingen of hartbeschadigingen, waar de gevraagde
arbeidsprestatie feitelijk minimaal is te noemen in verband met
wat een gezond hart kan leveren.
Iets anders wordt de toestand wanneer het hart ziek is door
een of andere oorzaak dan is iedere beweging te veel, dus ook
de militaire oefeningen. Vaak blijken de verschijnselen van hart-
beschadiging pas tijdens een marsch of een voetbalwedstrijd, de
oorzaak der afwijking zelve is echter dan niet de militaire oefe
ning als zoodanig.
Eenmaal vastgesteld hebbende, dat het hart aan zware arbeids-
eischen kan voldoen zonder aanmerkelijke vergrooting, ging men
zich afvragen, hoe dan de veelvuldig aangetroffen hartvergroo
ting bij skiloopers, raceroeiers, wielrenners en lange afstand-
loopers ontstond.
Zonder te diep op de technische details van deze onderzoekingen
in te gaan, kan ik in het kort het volgende daaromtrent mededee-
len.
Bij sportbeoefenaars bleek een verandering van de samenstel
ling van het bloed te bestaan het bloed heeft n.l. een grootere
alkali-reserve dan normaal. Deze alkali-reserve is noodzakelijk
om het melkzuur, dat bij de spierbeweging ontstaat, te neutrali
seeren. Het normale bloed bevat ook een zekere alkalireserve,
die voldoende is om aan de eischen van een middelmatige melk
zuurvorming door onze gewone dagelijksche bewegingen te vol-
366
