526
werd gedaan naar uitbreiding in de richting van den Pacific. Bij den vrede
van Shimoneseki in 1895 wist Japan zich het bezit te verzekeren van Formosa
en de Pescadores, terwijl Korea door China als een onafhankelijk koninkrijk
werd erkend. De bezetting van Liautung met Port Arthur werd verhinderd
door het gezamenlijke politieke optreden van Rusland, Duitschland en Fran
krijk. 1) De Russisch-Japansche oorlog bracht een verdere verwezenlijking
van de gekoesterde wenschen. De helft van Sachalin werd verkregen, zoo
mede het schiereiland Liautung met Port Arthur, terwijl Korea onder
Japansch protectoraat werd gebracht. Op voorzichtige, doch doelbewuste
wijze wordt het doel benaderd.
Was oorspronkelijk de Japansche politiek voornamelijk gericht op uit
breiding in de richting van de nabijgelegen eilandenreeksen, waardoor het
de aangrenzende zeeën (de Zee van Ochotsk, de Japansche Zee en de Gele
Zee) tot Japansch gebied maakte, langzamerhand begint zich ook een verlan
gen naar machtsuitbreiding op het vasteland van Oost-Azië te demonstreeren.
Met het stellen van Korea onder zijn protectoraat verliet Japan de, wat wij
zouden willen noemen zuivere „maritieme" politiek. Het ging zich metter
daad in het vasteland interesseeren, hetgeen op ondubbelzinnige wijze tot
uiting kwam bij de annexatie van Korea in 1910. Sindsdien werd op krachtige
wijze in beide richtingen de positie versterkt, waartoe de wereldoorlog en
de daarna ingetreden betrekkelijke machteloosheid van de groote mogend
heden een zeer gunstige gelegenheid boden. Een mandaat werd verkregen
over de voormalige Duitsche bezittingen, nl. de Marianen de Carolinen, de
Palao- en de Marshall eilanden, hetgeen, zooals bij herhaling door de Japan
sche Regeering met den meesten nadruk werd verkondigd, de facto niets
anders beteekent dan een gebiedsuitbreiding van Japan met deze eilanden.
Daarnaast wist het in de richting van het vasteland zijn invloed te ver-
grooten door de stichting van Mansjoekwo, een onafhankelijk keizerrijk,
in zooverre, dat het practisch een Japansch protectoraat vormt. De voor
spelling, dat ten aanzien van dit land een zelfde politiek zal worden gevolgd,
als indertijd ten opzichte van Korea, wellicht zelfs in een versneld tempo,
komt ons niet gewaagd voornaar onze meening is een definitieve inlijving
van Mansjoekwo slechts een kwestie van tijd, van het afwachten van het
juiste moment. Wil men de laatste persberichten dienaangaande gelooven,
dan moet evengenoemd moment reeds zeer nabij zijn. Ten slotte de zg.
officieuse „hands off" verklaring ten aanzien van China, waarmede a.h.w.
het definitief brengen van een belangrijk deel van China onder Japanschen
invloed, wordt ingeluid.
Aldus heeft zich binnen enkele decennia het Japansche Rijk weten te
ontwikkelen tot den huidigen zeer krachtigen staat, zooals die op bijgevoegd
De tijd is wel verre, dat Japan gedwongen kon worden, zooals na de beëin
diging van den oorlog met China, rekening te houden met de navolgende,
door den Russischen gezant overhandigde „aanbeveling"
„Na overweging van de door Japan aan China opgelegde vredesvoorwaarden
„is de Regeering van Z.M. den Keizer, mijn Doorluchtige Gebieder, tot de
„conclusie gekomen, dat het door Japan geëischte gebied van het schier
eiland Liaotung een voortdurende bedreiging van de Chineesche hoofdstad
„zou beteekenen en de onafhankelijkheid van Korea illusoir zou maken
„want dit bezit zou een constante hinderpaal zijn voor een duurzame paci
ficatie van het Verre Oosten.
„Daarom meent de Regeering van Z.M. den Keizer, mijn Doorluchtige
„Gebieder de Regeering van Z.M. den Keizer van Japan wederom een bewijs
„van Hare oprechte vriendschap te geven, als Zij Haar den raad geeft, van
„het algeheele bezit van het schiereiland Lioatung af te zien."
(Intusschen wist Rusland zich zelf van het bezit van dit schiereiland te
verzekeren, totdat het daarvan na den Russisch-Japanschen oorlog in 1905
afstand moest doen).
(Overgenomen uit Wetensch. bladen, Afl. 2 Febr. 1934).
