527
kaartje werd aangegeven, een beheerschende positie innemende ten opzichte
van het vasteland, practisch zeer moeilijk aantastbaar door eventueele bel-
ligerenten, zooals wij nader zullen uiteenzeten.
Van belang is, gezien in het kader van deze ontwikkeling, een beschouwing
van de politieke gedragingen van de andere mogendheden. Het bestek van
dit overzicht laat niet toe, daar verder op in te gaan, waarom wordt volstaan
met een verwijzing naar de talrijke aan het slot opgenomen verdragen en
overeenkomsten, in deze periode gesloten.
Op bijgevoegde schetskaart werden de voornaamste vlootbases en steun
punten weergegeven en omgeven door een cirkel, aangevende de actie
radius van een op deze steunpunten gebaseerde vloot. (De Japansche met
een volle, de andere met een gestreepte lijn). Ter toelichting moge dienen,
dat dit beeld slechts is gekozen, ten einde een zeer globalen indruk te
verschaffen omtrent de waarde der gezamenlijke bases en de strategische
mogelijkheden in den Pacific. Ter bepaling van den actieradius werd als
grondslag aangenomen de afstand, welke een modern slagschip bij gemiddelde
vaart kan afleggen, zonder genoodzaakt te zijn brandstof aan te vullen en
die, blijkens de gegevens, ontleend aan het „Taschenbuch für Kriegsflotten",
gesteld kan worden op 8 a 9000 km. Op grond van dit gegeven werd de
actieradius van een vloot, waarvan slagschepen een onderdeel uitmaken,
gesteld op rond 2.000 km. Uiteraard zal voor lichte strijdkrachten als kruisers,
welke over het algemeen een grootere werkingssfeer bezitten, genoemde
radius aanmerkelijk grooter zijn, terwijl ten aanzien van de bases te Pearl
Harbour en Singapore, indien men zich slechts een operatie voor oogen
stelt in de richting van Japan, het operatiegebied respect, reikt tot aan
de Marshall-eilanden en tot Formosa-Hongkong.
Onmiddellijk valt op de kaart de uitermate gunstige positie op, welke
Japan inneemt. Dit rijk beschikt over een aantal bases, welke een aaneenge
sloten geheel vormen en een actie in vrijwel iedere gewenschte richting
mogelijk maken. (Opgemerkt wordt, dat uitgegaan is van een versterking
van de mandaat-eilanden, hoewel dat thans, ingevolge de bestaande verdragen,
niet toegestaan is en, voor zoover kan worden beoordeeld, nog niet geschied
is. Het feit echter, dat op deze eilanden goede havens worden aangelegd
en ten deele reeds aanwezig zijn, schept de mogelijkheid, hier op korten ter
mijn goede hulpbases te vestigen, terwijl wij voorts overtuigd zijn, dat in de
toekomst ongetwijfeld een versterking van deze eilanden zal plaats
vinden. Vandaar, dat wij bij de vaststelling van de strategische waarde van
de positie van Japan, bij voorbaat reeds met deze mogelijkheid hebben
rekening gehouden).
Zooals wij reeds opmerkten, neemt Japan heden een geïsoleerde positie
in, omgeven door krachtige mogendheden, welke een bedreiging kunnen
vormen uit Oostelijke richting van de zijde van de Vereenigde Staten, uit
het Zuiden en Zuidwesten van de zijde van Engeland eventueel gelijktij
dig uit deze richtingen bij een conflict met deze beide mogendheden
terwijl Rusland een ernstig gevaar beteekent uit Noordwestelijke richting.
Behalve met maritieme ondernemingen moet door Japan zeer ernstig reke
ning worden gehouden met het gevaar uit de lucht, een aangelegenheid
welke dit land bij voortduring met de grootste zorg vervult. Een lucht
bombardement houdt voor Japan, met zijn dichtbevolkte centra en steden,
gebouwd uit licht en brandbaar materiaal, de grootste gevaren in. In dit
opzicht is de Chineesche kust van veel belang, omdat deze zich door haar
ligging van nature eigent als basis voor ondernemingen door de lucht tegen
over Japan. Vandaar zeer waarschijnlijk de laatste „hands off' verklaring
ten opzichte van China, welke, blijkens de verschillende verklaringen,
voornamelijk betrekking heeftop het verstrekken van wapenen aan China
en het organiseeren van de krijgsmacht en met name van de luchtvloot
aldaar.
In de eilandenreeks Bonineilanden, Marianen en Palao eilanden op de
schets met een zware lijn aangegeven in het Noorden aansluitende aan
het eigenlijke Japan bezit dit land een bij uitstek geschikte beveiligende
