528
basis tegen een eventueelen vijand uit het Oosten. In de eerste plaats wordt
het geheele handelsverkeer van Amerika naar China en overig Azië aan de
controle van Japan onderworpen. De Philippijnen worden geheel afgesneden
en moeten, in geval van oorlog, in Japansche handen vallen, evenals Guam
en Wake-eiland, onversterkt als deze plaatsen zijn. Daarenboven zal Japan,
met licht materieel en vliegtuigen, met groote kans op succes, op kunnen
treden tegen de zoo gevreesde Amerikaansche luchtmacht, welke zich geheel
op de vloot zal moeten baseeren. Een operatie met de slagvloot tegen Japan
zelf blijft, op zijn zachtst uitgedrukt, uitermate riskant, omdat de basis
Pearl-Harbour te ver verwijderd is, om daar een actie op te kunnen steunen.
De waarde van evengenoemde lijn zal nog belangrijk toenemen, indien deze
eventueel zou worden uitgebreid, door daarin de Carolinen en de Marshall
eilanden op te nemen. Behalve dat daardoor een zeer ver in den Pacific
reikende voorpostenopstelling wordt uitgebouwd, biedt deze, eveneens op
de kaart aangegeven lijn een goede operatie-basis tegen een mogelijke uit
Zuidelijke richting komende bedreiging, b.v. van uit Tutuila op de Samoa-
eilanden, dat eveneens in Amerikaansche handen is. Tevens wordt een
gedeelte van het scheepvaartverkeer ten Oosten van Australië aan de con
trole onderworpen.
Ten slotte bieden beide aangegeven lijnen een uitnemende uitgangsstelling
voor het voeren van den handelsoorlog.
Alles bijeengenomen wil ons een actie van de Ver. St., ten gevolge van het
ontbreken van de onontbeerlijke bases zeer moeilijk, zoo niet onmogelijk
voorkomen. In ieder geval blijft een dergelijke onderneming een zeer ge
vaarlijk experiment. Amerika zou natuurlijk, door versterking van de Phi
lippijnen, Guam en Wake-eiland, waartoe het gerechtigd zal zijn, nadat de
termijn, gedurende welke het Washingtonverdrag van kracht is, zal zijn
verstreken, bovengenoemde ongunstige factoren kunnen veronzijdigen, doch
naar onze persoonlijke meening zal Japan nimmer in een dergelijken uit
bouw van de zoojuist genoemde eilanden kunnen berusten. Het bezit van
de mandaatgebieden heeft Japan in de gelegenheid gesteld, zich afdoende te
beveiligen tegen aanvallen van uit het Oosten en het zal uiteraard nimmer
zonder meer dit groote voordeel prijs geven, door een andere mogendheid
in de onmiddellijke omgeving in de gelegenheid te stellen versterkte bases
op te richten.
Ten aanzien van de politiek van de Ver. Staten willen wij nog opmerken,
dat meer en meer de indruk wordt gevestigd, dat dit land zich eenigermate
uit Oost-Azië gaat terugtrekken, zonder nochtans afstand te doen van de
groote handelsbelangen, welke het bezit. Amerika heeft zich immer onthouden
van een politiek tegenover China, gebaseerd op het verkrijgen van conces
sies en occupaties. Het verlangde slechts een eerbiediging en handhaving
van de „opendeur" politiek (welke intusschen gevaar loopt, door de Jap.
verklaring ten aanzien van China, in het gedrang te komen).
In dit licht moet ook de toekomstige onafhankelijkheidsverklaring van
de Philippijnen worden gezien. Zooals de overzichtsschrijver in het A.I.D.
onlangs opmerkte, vormen deze eilanden een zwakke plek in de Amerikaan
sche maritieme positie in den Pacific. Men durfde de versterking ervan niet
aan, omdat zonder medewerking van een sterke vloot (en o.i. een dito leger)
deze archipel tegenover een Japanschen aanval niet te houden zal zijn. Hawaï
ligt op 9.000 km. afstand en de Zuidelijkste basis van Japan slechts op rond
2700 km. De Philippijnen vormen in strategischen zin een gevaar voor Ame
rika, omdat zij een strategisch kwetsbaar punt vormen en bij een oorlog het
prestige van dit land gemakkelijk kunnen schaden.
Japan kan het loslaten van de Philippijnen door Amerika niet dan wel
gevallig zijn. Zooals wij op de schetskaart aangaven, ligt een der kwetsbare
punten van Japan in het Zuidwesten. Een onafhankelijk Philippijnsch Rijk
zou tegenover een aanval uit Z.W. richting reeds een zekere beveiliging
vormen het bezit van deze eilanden echter zou den keten, gevormd door
de mandaatgebieden, sluiten en ook in deze streken het Jap. Rijk grootere
veiligheid verschaffen.
