539
Wij willen deze leerzame studie besluiten met de volgende, reeds in 1773
door Gen. Guibert uitgesproken woorden
„Except for feigned attacks and for strategical reasons, every cannonade
„whose sole object is the chance killing of some few men at a heavy cost in
„ammunition is miserable and ridiculous. If one knows how to employ artil-
„lery, one accomplishes not the small task of disabling a gun or killing a
„few men at a given point, but an important mission, a decisive mission,
„which should be to cover, to sweep with fire, the terrain occupied by the
„enemy, and, above all, the ground over which he would like to advance
„to attack. Executed thus, artillery fire is truly formidable."
Inderdaad hebben deze, in 1773 uitgesproken woorden, nog niets van
hunne waarde ingeboet.
Hetzelfde tijdschrift behandelt een methode, om een batterij in de richting
te brengen met behulp van een schaduwlijn. Major Erwin H. Falk geeft
daarvan in een artikel, getiteld „The shadow line method of laying field artil
lery" een zeer uitvoerige en duidelijke beschrijving.
De methode heeft betrekking op het vrijwel algemeene geval, dat de
batterij-commandant zijn stukken niet kan zien en de meest eenvoudige
methodes, om de batterij in de richting te brengen, niet kan toepassen.
Het gebruik van het kompas, aldus schr., is in vele gevallen, ten gevolge
van de groote plaatselijke verschillen der afwijkingen, te onzuiver.
Schr. geeft nu een zeer eenvoudige methode aan, welke geen bijzondere
instrumenten vereisdht. Hij gaat uit van het beginsel, dat de stralen van
de zon evenwijdig zijn voor punten, welke op betrekkelijk korten afstand
van elkander zijn gelegen, zooals waarnemingspost en batterij. De schaduw
lijnen van een op deze punten verticaal opgehangen koord zijn derhalve op
een zelfde oogenblik eveneens evenwijdig. Deze lijnen, uitgezet op een stuk
papier en overgebracht op het terrein, kunnen dan als basis dienen voor
het vaststellen van de zijdelingsche richting, naar welk doel ook.
De toepassing is uitermate eenvoudig, en vordert niet meer dan enkele
minuten. Het planchet wordt zoowel bij den waarnemer als in de batterij
opgesteld. Het is duidelijk, dat het niet noodzakelijk is, dat deze planchetten
horizontaal en onderling evenwijdig zijn, waar het slechts gaat om de richting
van de schaduwlijn.
Op den hoek van ieder planchet wordt een schietlood opgehangen, waarna
het geheel gedraaid wordt, zoodanig, dat de schaduwlijn van het koord op
een blank stuk papier valt, dat daarop is bevestigd. Op een bepaald tee'ken,
per telefoon overgebracht, dan wel op een bepaald tijdstip (hiervoor zijn
echter zeer nauwkeurig gelijkloopende uurwerken noodig) wordt de schaduw
lijn op het papier overgenomen, en daarna met behulp van enkele richtbaken
in het terrein vastgelegd. Voor het aanduiden van een doel wordt dan de
zijdelingsche richting aangegeven ten opzichte van deze lijn.
Zooals wel duidelijk zal zijn, komt deze methode eenigszins overeen met de
bij ons bekende richting volgens richtbasis. Alleen vordert het uitzetten niet
zooveel tijd en moeite en maakt men geen gebruik van de kaart.
Als verdere voordeelen noemt schr. nog op, dat de bijzondere correcties,
welke ieder meetinstrument bezit, komen te vervallen. Voorts is het toestel
bestand tegen schokken, ruwe behandeling enz., omdat het slechts bestaat
uit een planchet en een schietlood, zoomede een richtliniaal, om de lijn op
het terrein uit te zetten.
De nadeelen zijn, dat het geval zich kan voordoen, dat er geen zon is
en dat ten gevolge van den wind het koord gaat slingeren. Dit laatste nadeel
wil schr. ondervangen, door het vervaardigen van een eenvoudig windscherm.
De methode is inderdaad zeer eenvoudig en uit dien hoofde aanlokkelijk.
Schr. schijnt zeer goede en nauwkeurige resultaten te hebben bereikt. In
hoeverre bedoelde methode bij ons practisch bruikbaar zal zijn, zou nader
moeten worden nagegaan. Een groot bezwaar schijnt voorshands wel gelegen
