547
méestai contant werd betaald, waren aidus gemaakte fouten niet meer te
herstellen. Eerst wanneer het „Requisition-directorate" verantwoordelijk wordt
gesteld voor een goed en doorloopend contact met de handelaren en voor
de bescherming der Britsche belangen door het bedingen van niet te hooge
prijzen, komt er verbetering. Periodiek worden nu prijslijsten vastgesteld,
aangevende de marktprijs en de maximum-prijs. Zij worden voor de bevolking
geheim gehouden. De door officieren van dezen dienst afgegeven betalingsbons
blijven ten allen tijde geldig, om geen voedsel te geven aan anti-Britsche pro
paganda. Voor „faits de guerre", waaronder in het algemeen werden verstaan
alle handelingen voortvloeiende uit de noodzaak den vijand te weerstaan of te
verdrijven, v.z.v. deze op de plaats van actie verricht werden, werd noch door
het Britsche, noch door het Fransche Gouvernement eenige schadeloosstelling
betaald.
Militar-wissenschaftliche Mitteilungen, Febr. 1934.
General-Intendant Nikolaus Levnaic-Iwanski geeft in het artikel„Wirt-
schaftliche Mobilisierung" een overzicht van de maatregelen die in vredestijd
voor dit doel moeten worden overwogen en voorbereid.
Na er op gewezen te hebben, dat de in den oorlog '14'18 opgedane erva
ring er in vele landen toe heeft geleid de „Wirtschaftliche Mobilisierung"
niet alleen op papier, doch ook in meer concreten vorm voor te bereiden
(o.a. is men in Amerika hiermede reeds zeer ver gegaan), deelt hij mede,
dat volgens het verdrag van St. Germain Oostenrijk geen voorbereidingen
voor mobilisatie mag treffen. Zijn studie heeft dan ook voorloopig slechts
theoretische waarde voor dit land. De „Wirtschaftliche Mobilisierung"
betreft niet alleen militaire belangen, doch de directe levensomstandigheden
van het geheele volk hangen hiermee ten nauwste samen. Landbouw, handel
en industrie zullen in geval van oorlog spoedig worden ontwricht, indien
niet tijdig maatregelen worden genomen om deze ontwrichting te voorkomen.
Allereerst wijst Schr. op de noodzaak reeds in vredestijd overeenkomsten
aan te gaan met vermoedelijke bondgenooten, betreffende de uitwisseling
van diverse producten. Dergelijke verdragen hebben voor het uitbreken
van den grooten oorlog tusschen Duitschland en OostenrijkHongarije be
staan (o.a. was aan Duitschland het recht toegekend producten uit Oost-
Indië via de haven van Triëst naar Duitschland te voeren). Bijzondere maat
regelen zijn noodig op het gebied van
Personeelsvoorziening voor diverse Handel en verkeer.
Voedselvoorziening.
In 1914 was niet behoorlijk nagegaan wie wel en wie niet van den ver
plichten krijgsdienst moesten worden vrijgesteld. Daardoor werden aan
landbouw en industrie plotseling te veel krachten onttrokken, zoodat de
productie belangrijk terugliep, juist in den tijd, dat de vraag naar product
belangrijk hooger was geworden. Weliswaar werden alsnog vele militairen
van het front teruggehaald, doch de industrie was reeds ontwricht, terwijl
een groot gedeelte der vaklieden bereids was gesneuveld, zoodat men zich
met minder geroutineerde krachten tevreden moest stellen. Tevoren dient
men er zich rekenschap van te geven, welke bedrijven gedurende langer
of korter tijd in werking moeten blijven, of wel dienen te worden uitgebreid
en hoeveel leidend personeel en geschoolde arbeidskrachten men hiervoor
noodig heeft.
Op financiëel gebied moeten maatregelen genomen worden om steeds snel
over een ruime krijgskas te kunnen beschikken, waartoe veel liquide mid
delen t. b. van de regeering moeten kunnen worden gesteld. Speciale wette
lijke bepalingen zijn noodig om banken enz. te dwingen maatregelen te
bedrijven.
Financiën.
Voorziening aan grondstoffen.
Voorziening aan transport-middelen.
Industrie.
Sociale maatregelen.
Verbindingen (Telegr. Telefoon, Post).
Inlichtingsdienst.
Statistiek.
