gebracht, o.a- om het bezwaar te voorkomen van het gedurende
langen tijd in één koers vliegen (luchtafweer).
Deze verbeteringen waren de basis voor de Amerikaansche
Ml bommenkijkers, waarbij het principe van den luchtkoerser
werd toegepast om den zijwind in rekening te brengen.
Bij deze kijkers was het noodig, dat de waarnemer aan den
vliegenier aanwijzingen gaf omtrent de te volgen koers, b.v. met
behulp van een wijzertje. Daarom werd in Engeland een inrichting
ontworpen, waarbij de vliegenier met behulp van een projectie-
apparaat hetzelfde kon zien als de waarnemer in zijn kijker, en dus
zelf het vliegtuig op het doel kon richten. Dit instrument werd
echter zeer onpractisch bevonden, daar al de aandacht van den
bestuurder vereischt wordt om een constante snelheid, hoogte en
stand in de lucht te behouden. Het wordt dan ook in geen enkel
land toegepast.
Waar dus de bestuurder en de waarnemer zeer nauw moeten
samenwerken, elkaar als het ware moeten aanvullen, is een uitste
kend begrijpen van elkaar absoluut noodzakelijk, iets dat alleen
kan worden bereikt door te zorgen, dat beiden geheel aan elkaar
gewend en met elkaar geoefend zijn, door het vormen van vaste
koppels dus, hetgeen dan ook in alle buitenlandsche legers ge
schiedt. Wij verkeeren helaas in de uitzonderlijke en ongunstige
omstandigheid, dat bij de L.A. geen vaste waarnemers zijn inge
deeld, die geregeld met de bestuurders kunnen oefenen, zoodat
wij met een minder goede trefkans genoegen zullen moeten
nemen.
Bij den Duitschen Goerzkijker werd de grondsnelheid bepaald
door den tijd te meten, welken het vliegtuig noodig heeft voor het
doorloopen van een weg, bepaald door een vaste gezichtshoek
naar den grond. Hoewel dit een uitstekend optisch instrument was,
waren de resultaten niet beter dan van andere instrumenten van
eenvoudiger uitvoering, hoofdzakelijk tengevolge van gebrek aan
stabilisatie van de richting.
Een moderne bommenrichtkijker moet voor het werpen op
stilstaande doelen aan de volgende eischen voldoen
1. Met den kijker moet het bepalen van den invloed van den
zijwind mogelijk zijn. Om een bepaalde grondkoers te kunnen
volgen bij een zijwind van b.v. 90°, zal het noodig zijn den neus van
het vliegtuig eenigszins te houden in de richting waar die zijwind
vandaan komt, zoodat het vliegtuig traverseert (overschenkelt)
over de grondkoers. De richting van de lengteas van het vliegtuig
noemt men de luchtkoers, de hoek tusschen grondkoers en lucht-
koers de drift. De kijker moet het bepalen en vasthouden van
die drift toelaten.
2. Zooals reeds eerder werd aangegeven zal de bom, tengevolge
van dien zijwind zijdelings afdrijven en dus niet in het verticale
vlak door de grondkoers blijven. De horizontale lengtewaarde
495
