vormt van den guerilla, in overtreffenden trap bezit. Vervolgens
wijl deze beweeglijkheid, toen de bruikbaarheid van het lucht-
wapen aan de practijk was getoetst in hooge mate preventief
bleek te werken. En ten slotte omdat bleek, dat tengevolge daar
van een belangrijke directe en indirecte bezuiniging werd ver
kregen op de oorlogskosten.
Niettemin zijn volgens Britsche opgave de kosten voor de in
standhouding van een zelfstandige squadron (d.z. 12 vliegtuigen),
driemaal zoo hoog als die van een Indisch infanterie bataljon.
Zooals bekend mag worden verondersteld, is de leiding der
pacificatie van Irak sedert 1922 in handen geweest van de Royal
Air Force, en hebben de aldaar behaalde resultaten geheel aan
de verwachtingen beantwoord. We zullen daarom de hierachter
te geven serie voorbeelden aanvangen, met enkele grepen ont
leend aan dit aan luchtacties zoo rijke oorlogstooneel, waar een
luchtmacht van 8 squadrons opereerde.
De chronologische volgorde is bij deze voorbeelden niet in acht.
genomen.
Ie. In Februari 1923 beraamde de gouverneur van Soeleimania,
Sheik Mahmoed, in overleg met den aanvoerder der teruggeslagen
Turksche troepen in Koerdistan, een algemeenen opstand in Irak.
Daarvoor opgeroepen naar Bagdad door den Engelschen Hoogen
Commissaris, weigerde Mahmoed te verschijnen.
Onmiddellijk werden als voorzorgsmaatregel twee compagnieën
vervoerd naar Kirkuk. Intusschen werd per vliegtuig een ulti
matum afgeworpen voor Mahmoed, terwijl tevens buiten zijn
verblijfplaats eenige bommen met vertraagde werking werden ge
deponeerd, die met 6 uren tusschentijd ontploften. Hij onderwierp
zich daarop onmiddellijk. Toen naderhand zijn vredesbetuigingen
onoprecht bleken, werden zijn kwartieren gebombardeerd, waarop
hijzelf de wijk nam naar de bergen.
2e. Einde 1923 werden wegens onlusten bij Samawa aan de
Euphraat, de 42 sheiks van dit district opgeroepen, maar slechts
één van hen verscheen met voldoende waarborgen. Nu zijn de
stammen aldaar krijgshaftig en goed bewapend, terwijl de streek
zoo sterk doorsneden is met irrigatie-kanalen, dat zij bijna on
toegankelijk is behalve uit de lucht.
Reeds des anderdaags werden naar die vooruitgeschoven lan
dingsterreinen de treinen vooruitgezonden, terwijl nog een dag
later de luchtactie inzette. Op den namiddag daaropvolgend had
•de meerderheid der sheiks zich bereids onderworpen. Het ver
loop der actie had slechts 2% dag geduurd.
3e. In 1924 werden door leden van den Albu Nashi-stam, in de
Diwanijahstreek, eenige politie-agenten vermoord. Na de gewone
waarschuwing tot ontruiming door middel van strooibiljetten, wer
den hunne dorpen door 17 vliegtuigen gebombardeerd, waarna de
stam zich onderwierp.
504