valsrichting rekening moeten houden. Rekening houdende met de
omstandigheid, dat de a.i.s. zoowel van voren als van achteren
is te verwachten, plaatse men, in het belang van een vrij schoots
veld, de automatische wapens welke voortdurend tot vuuropening
gereed moeten zijn zoodanig, dat zij de open gedeelten tusschen
de onderdeelen van de colonne vóór, c.q. achter zich hebben.
De voordeeligste opstellingsplaatsen van deze wapens zijn dus
in volgorde van urgentie aan het hoofd en aan den staart van
de hoofdmacht, en van andere onderdeelen waarbij artillerie en
voertuigen zijn ingedeeld, bij hoofdtroep en voortroep (achter
troep der voorhoede, (achterhoede), bij de achterspits.
Tegen den a.i.s., welke den marschweg kruist kunnen deze
mitrailleurs naar omstandigheden uiteraard ook worden ingezet.
Bij zeer diepe colonnes kunnen voor dit doel bovendien auto
matische wapens midden in de colonne worden ingedeeld.
Behalve de automatische wapens, waarvan de wijze van ver
voer onmiddellijk vuurgereedheid garandeert, kunnen kleine af-
deelingen infanterie worden aangewezen om op de naderende
vliegtuigen het vuur te openen, zoo mogelijk in combinatie met
lichte mitrailleurs, welke door den man gedragen in zeer korten
tijd tot vuren gereed kunnen zijn. Aangezien ook voor deze af dee
lingen geldt dat zij een vrij schootsveld in de lengterichting van
den weg behooren te hebben, dienen daarvoor uiteraard te wor
den den aangewezen afdeelingen welke aan hoofd en staart van
de onderdeelen van de colonne marcheeren.
Naar mijne meening zal van het afweervuur, afgegeven door
de op vorenstaande wijze in de colonne ingedeelde zware en
lichte automatische wapens en van de voor het afgeven van af
weervuur aangewezen afdeelingen infanterie veel succes mogen
worden verwacht, mits onmiddellijk in werking komen is gega
randeerd. Ondanks de groote snelheid van de vijandelijke vlieg
tuigen moet de uitwerking van het op hen afgegeven bundelvuur
groot zijn, omdat de schootshoek en de hoeksnelheid waarmede
het doel moet worden gevolgd gering zijn. De vijandelijke vlieg
tuigen vliegen als het ware tegen den betrekkelijk nog bestreken
vuurbundel in. Daarom moet het vuur z.m. vroegtijdig worden
geopend.
De afweer van den a.i.s. vereischt een grondige oefening van
den troep gepaard aan een ijzeren marschdiscipline. Het verras
sende karakter van den aanval, de groote moreele en materieele
uitwerking daarvan zijn eveneens factoren, welke het doen ont
staan van verwarring in den troep en het uitbreken van een
paniek in de hand werken.
De regels waarnaar de troep in dit opzicht moet worden ge
oefend, zou ik als volgt willen formuleeren.
1. Zoodra de a.i.s. wordt onderkend, houden de voor het afge
ven van afweervuur aangewezen automatische wapens en/of af-
748