1. LOMBOK
1894 1934.
door
P. SCHOLTEN,
Kapitein van den Gen. Staf.
Met foto's en 2 Schetsen
Nu het 40 jaren geleden is, dat het „verraad" van Lombok, waar
onze troepen hun alouden roem en hun overwicht handhaafden,
gewroken werd, achten wij het tijdstip gekomen deze gebeur
tenis in herinnering te brengen, welke ons immer weer tot diepen
weemoed stemt, doch ook met gevoelens van onbegrensde hoog
achting en bewondering vervult voor officieren, kader en man
schappen, die trots tegenslagen, rampen en ontberingen met
zelfverloochening volhardden in hun moeilijken plicht en zich
vol geestkracht en waardigheid staande hielden onder omstandig
heden, welke een minder beproefd leger tot wanhoop zouden heb
ben gebracht.
In het navolgend opstel willen wij trachten onzen krijg tegen
Lombok met zijn rampspoedige gebeurtenissen van 25 26 Au
gustus 1894, doch ook met zijn roemruchte veroveringen van
Mataram op 29 September en van Tjakranegara op 18 November
in het kort te schetsen.
Een vluchtig overzicht van de geschiedenis van Lombok diene
tot inleiding.
1. Geschiedenis.
Lombok, dat reeds vroegtijdig in betrekking tot Bali stond,
was gedurende geruimen tijd een twistappel tusschen de Baliërs
en de Makassaren.
In 1673 werd de vorst van Soembawa, van welk eiland vroeger
herhaalde malen rooftochten naar Lombok waren ondernomen,
als wettig heer van het eiland beschouwd.
De eerste aanraking van de Compenie met Lombok had plaats
in 1674, toen een expeditie onder Holsteyn eenige plaatsen ver
overde en een contract met de Lomboksche regenten gesloten werd,
waarbij deze beloofden den vorst van Soembawa en de Com
penie getrouw te zullen zijn en Haar een boete van 15000 pikoel
sappanhout, waarop Zij zoo zeer gesteld was, te zullen betalen.
833
