Naar aanleiding van een smeekbrief door verscheidene
Sasaksche kamponghoofden aan den resident van Bali en Lombok
verzonden om te hunnen gunste bij het Lomboksche bestuur
tusEchen beide te komen, vertrok in Februari 1892 de heer
Liefrinck, controleur van Bali naar Mataram. Hij werd niet
ontvangen twee brieven van den resident werden onbevredigënd
en ontwijkend beantwoord.
Voor het dempen van den Sasakschen opstand voerde de vorst
van Lombok zonder onze vergunning wapens en munitie in. Hier
voor werden twee stoomschepen gebezigd, de Sri Mataram en de-
Sri Tjakra, welke onder eigen Lomboksche vlag en met geheele of
gedeeltelijk Europeesche bemanning voeren. De vorst weigerde
met een en ander te eindigen, waarna door onze marine embargo op
de Sri Mataram werd gelegd.
Brutaal was de houding van den vorst, toen hij een te Ampenan
wonend Oostenrijker naar Singapore zond om een advertentie
in de Strait Times te plaatsen, waarin hij liet weten niets met de
Nederlandsche Regeering te maken te hebben en dat er op de
reede van Ampenan zonder zijn vergunning door niemand gescho
ten mocht worden.
De resident van Bali en Lombok in Mei 1892 door de regeering
met een opdracht naar Lombok gezonden, werd niet tot den vorst
toegelaten. Hem werd medegedeeld, dat het Lomboksche bestuur
niets uit te staan had met voorschriften van de Indische Regee
ring omtrent het gebruik van stoomschepen voor oorlogsdoel
einden en den invoer van krijgsvoorraad thans legde onze marine
ook beslag op de Sri Tjakra.
In het najaar van 1892 werd door eenige Sasaksche hoofden op
nieuw met aandrang de bescherming van het gouvernement
ingeroepen de Gouverneur-Generaal wilde echter voor alles een
gewapenderhand optreden vermijden. Er diende evenwel iets
gedaan te worden.
In Juni 1893 werd de vorst van Lombok door den resident er op
voorbereid, dat een gezant, de controleur Liefrinck, een eigen-
handigen brief van den Gouverneur-Generaal zou komen over
brengen. Vroeger was men korter aangebonden. In 1673 schreef
de Gouverneur-Generaal aan de bewindhebbers der Compagnie
over een Inlandsch vorst, die zich niet aan het contract hield:
„Men zou echter, als het te hoog liep, wel occasie vinden om hem
een lap om de ooren te geven, die hem heugen zal."
De gezant werd 6 dagen te Lombok opgehouden, zonder dat hij
zijn zending kon uitvoeren. Zoodra dit wel het geval zou zijn, zou
het Lomboksche bestuur den resident daarvan onderrichten.
Zoo was de toestand, toen in October 1893 Mr. Pynacker
Hordyk het bestuur over Nederlandsch-Indië overgaf aan zijn
opvolger, den Gouverneur-Generaal Jhr. C. H. A. van der Wyck.
In 1894 begaf zich de controleur Liefrinck nogmaals naar Lom
bok, ten einde een onderzoek in te stellen naar den hongersnood,
836
