912
De luistertoestellen (type Tl. en T2. M. 1925) komen vooral 's nachts te
pas en werken dan samen met de zin., aan welke zij de gegevens verschaffen
voor snelle doelopsporing en welke daardoor langer verborgen kunnen
blijven. Zij worden voorts (ook overdag, vooral bij slecht zicht) gebruikt
bij den luchtwachtdienst en verstrekken aan de ld. art. de gegevens voor
het leggen van een eventueel vuurscherm De max. reikwijdte der luister
toestellen bedraagt 10.000 yd, nauwkeurige richting wordt echter gegaran
deerd bij afstanden tot 2.000 a 8.000 yd.
Bij de organisatie der luchtverdediging van objecten geldt als beginsel,
dat de vy. v.z.v. de middelen zulks toelaten zoover mogelijk van het
object met vu. wordt opgevangen. De org. moet vooral rekening houden
met 's vijands luchttactiek en daarom soepel zijn. Onderscheiden wordt een
bommenafwerplijn rond het object, d.i. de denkbeeldige lijn op het „plafond",
van waar uit een afgeworpen bom juist de grens van het object bereikt. Het
spreekt van zelf, dat een op lagere hoogte loodrecht beneden voormelde lijn af
geworpen bom buiten het object komt. De afstand van de bommenwerplijn tot
den buitenrand van het object wordt als volgt berekend: Voor de verticaal
ontbondene van den afgelegden weg van de bom geldt s Vz gt2, waaruit t als
eenige onbekende is vast te stellen, t X de snelheid van het vliegtuig geeft den
horizontaal afgelegden weg van de bom en is tevens de gezochte afstand.
Voor een plafondhoogte van 15.000' en een vliegsnelheid van 120 mijl blijkt
de afstand 1800 yd te zijn.
In beginsel wordt dus getracht het bereiken van deze lijn te beletten.
Ten einde dit te bereiken wordt in Am. een snelvuur van 1 minuut door de
ld. art. noodzakelijk geacht, binnen welken tijd een vl. met 120 mijl snelheid
3.600 yd aflegt. De zone breed 3.600 yd buiten tegen de bommenafwerplijn
wordt daarom de kritieke zone genoemd.
In den regel zal men er naar streven niet slechts te volstaan met een
bestrijken van de kritieke zone, doch aan een zoodanige opstelling de voor
keur geven, waarbij bovendien de vin. zoo vroeg mogelijk onder vu. genomen
kunnen worden. Elk deel der kritieke zone moet door ten minste één bt.
onder vu. genomen kunnen worden, terwijl elke bt. bij voorkeur nog door
een andere moet kunnen worden gesteund. Indien meer btn. beschikbaar
zijn dan voor de kritieke zone noodzakelijk zijn, wordt verruiming der zone
tot IV2 minuut vliegbreedte en opstelling in de diepte aanbevolen. Indien
een of meer bepaalde aanvalsrichtingen meer waarschijnlijk zijn, zal de
veelal symmetrische opstelling worden losgelaten en in de waarschijnlijke
aanvalsrichtingen de breedte der kritieke zone van 1 minuut vliegen worden
opgevoerd, eventueel ten koste van de breedte in de minder waarschijnlijke
aanvalsrichtingen (hindernissen), zie schets II. Voor kleine objecten wordt
een afd. a 3 btn. voldoende geacht, waarbij de btn. in den hoekpunten van
een gelijkzijdigen driehoek met zijden van 6.000 yd worden opgesteld indien
geen bepaalde aanvalsrichting op den voorgrond treedt. Voor grootere
objecten zijn al spoedig 2 of meer afdn. noodig de btn. komen dan in een
kring (bij zeer groote objecten eventueel in meerdere kringen) te staan,
waarbij eveneens in beginsel een bt. weer door een andere moet kunnen wor
den gesteund. Bij waarschijnlijke aanvalsrichtingen wordt de kritieke zone
weer in die richting verbreed. Bij het ontwerpen van de luchtverdediging
op de kaart teekent men om het object op 1.800 en 5.400 yd afstand de
binnen- en buitengrens der kritieke zone en legt vervolgens de voornoemde
cirkelvormige op schaal uitgeknipte werkingssfeerschijven 2) op de kaart en
rangschikt ze zoodanig dat de kritieke zone geheel wordt bedekt. Daarna
wijzigt men zoo noodig de opstelling i.v.m. eventueele waarschijnlijke aan
valsrichtingen of schuift, indien meer btn. beschikbaar zijn, deze in die
richtingen vooruit. De opstelling der zin. moet zoodanig zijn dat zij de ld.
art. minstens gedurende den geheelen duur van het vu. in de kritieke zone
kunnen steunende belichting moet dus beginnen tijdig voor het eerste
vu. moet worden afgegeven. De zin. worden daartoe opgesteld in een gebogen
Straal bij 7.62 cm ld. geschut 6000 yd., bij 10.5 cm ld. geschut 7.500
yd. W.
