2
„Ich bitte Sie, seien Sie mein Quacksalber und nehmen Sie die beste
„Latwerge (likkepotje) und gutes Gold zur Vergoldung Ihrer
„Pillen." 2)
Om veilig te zijn tegen Russische inmenging (Chance of a
bargain somewhere zond FRIEDRICH den zeer handigen di
plomaat Major von Winterfeldt naar St. Petersburg, waar 28 Oct.
de Czarina ANNA IWANOWNA, die bij Oostenrijk zwaar in de
schuld stak, was overleden; zoodat nu haar favoriet Bieren „once"
„little better than a horse-groom, now Duke of Courland, quasi-"
„Husband to the late sovereign ANNA, is left official Head in"
„Russia, while poor little ANTON ULRICH (von Braunschweig,"
„een zwager van Friedrich) and his august Spouse (ANNA, nicht"
„van Peter de Groote)who have indeed produced a Czar IWAN"
„VI, some months ago to the joy of mankind, have now no other"
„function than to rock the cradle of IWAN". En inderdaad slaagde
von Winterfeldt er dan ook in om in December 1740 een bondge
nootschap te sluiten met IWAN's moeder, de Regentes ANNA,
die na een paleisrevolutie Bieren naar Siberië had getransporteerd
en zelf Regentes was geworden van den Jongen IWAN. 3)
Op 7 November beval FRIEDRICH de mobilisatie; magazijnen
werden ingericht aan de Silezische grens, waar bij Krossen (aan
de Oder, bovenstrooms van Frankfurt) geconcentreerd zou
worden.
Op 8 December sprak de Koning daarop de officieren van het
garnizoen Berlin als volgt toe
„Meine Herren,
„ich unternehme einen Krieg, für welchen ich keine andern Bundes-"
„genossen habe als Ihre Tapferkeit, und keine andere Hilfsquelle als"
„mein Glück."
„Erinnern Sie sich stets des unsterblichen Ruhms, den Ihre Vor-"
„fahren auf den Gefilden von Warschau und Fehrbellin erworben"
„haben, und verleugnen Sie nie den Ruf der brandenburgischen"
„Truppen."
„Leben Sie wohl, brechen Sie auf zum Rendez-vous des Ruhms,"
„wohin ich Ihnen ungesaumt folgen werde." x)
En in den vroegen morgen van 13 December stapte FRIEDRICH
in zijn reiswagen met zijn adjudanten, terwijl een bereden escorte
2) Mendelssohn, a.b., blz. 126.
3) Toch heeft Friedrich aan dit bondgenootschap niet veel gehad, omdat
ook de gansche IWAN-tak door een Putsch van 5 December 1741 werd
uitgeroeid, waarop de jongste dochter van Peter de Groote als Czarina
Elisabeth de troon besteeg. Wel was ook Elisabeth geneigd het verbond met
Friedrich te bestendigen, maar Friedrich's spotlust maakte het weer zoo
bont (er waren altijd wel gewillige verklikkers die Friedrich's uitlatingen
over de „weibliche Sultan", zooals hij haar noemde, overbriefden), dat de
oorspronkelijke vriendschap in 1744 in de bitterste vijandschap veranderde.
J) Mendelssohn, a.b., blz. 129. Carlyle, a.b., Vol. IV, p. 115 geeft een volle
diger tekst; terwijl Hein, a.b., blz. 62 de tekst van Mendelssohn geeft.
