roux had haar Sire weten over te halen om zelf zijn troepen
aan te voerenzij zou dan met hem meegaan En zoo trok Louis
XV, met een ontelbaar gevolg, tooneelgezelschappen, koks, on
noemelijke hoeveelheden bagage, en wat nog meer konde dienen
om de wereld bewondering af te dwingen, en ook nog in zijn
gevolg een leger, op, ten strijde naar de Nederlanden! En in
minder dan geen tijd vermeesterde hij Meenen, Ieperen, Veurne
en Knokke, en maakte hij zich gereed voor den sprong over het
Kanaal.
Is hij niet groot, mijn Koning
luli tr°k onverwachts prins KARL van Lotharingen
met 70000 Oostenrijkers den Rijn over, bezette de passen naar
den Elsasz en bedreigde Frankrijk als nimmer te voren was
geschied.
Gelukkig werd LOUIS XV op 't juiste moment (8 Aug.) ziek
zoo doodziek, dat hem de Heilige Sacramenten werden toege
diend nadat op clericaal verzoek madame de Chateauroux
op reform was gesteld en gansch Paris weende luide om zijn
Louis le Bien--Aimé, en bad voor hem, en verheerlijkte in hem
den Held der Helden
Het Fransche leger vloeide terug uit de Nederlanden om het
bedreigde vaderland te dekken.
En nu achtte FRIEDRICH het tijdstip gunstig om tusschenbeide
te komen, en de Unie van Frankfurt getrouw in te grijpen
in net conflict tusschen Frankrijk en Oostenrijk. Den 7 Aug
1744 deed hij MARIA THERESIA mededeeling doen van zijn
plannen om Bohemen binnen te vallen. Daarbij rekende hij er
op dat KARL zich tegen hem zou keeren, met de Franschen
m den rug den Rijn weder zou moeten overschrijden, om daarna
met wat er na deze operatie nog van zijn troepen over zou zijn
tusschen twee vuren te zitteninderdaad een zeer deugdelijk
Half Augustus trokken de Pruisen in drie colonnes Bohemen
Hqa i™ vereeniSden zich op 2 September voor Prag ter sterkte
man' g werd beleSerd en genomen, waarop FRIE
DRICH zijn marsch in zuidelijke richting voortzette om de daar
gelegen magazijnen te nemen.
Alles hing er nu van af, met welke kracht de Franschen het
Oostenrrjksche leger bij het overtrekken van den Rijn zouden
aangrijpen en daarna achtervolgen. Maar FRIEDRICH erkende
later zelf, dat hij toentertijde nog geen flauw begrip had van
135
Madame de Chateauroux was de eerste hoofd-maïtresse van LOUIS XV
TSP°"e !,P ICH als Cotillon I tot 1744 regeerde en werd on-'
gevolgd door Cotillon II (Madame de Pompadour) die tot 1764 aan de regee-
onderrok. sY) Madame Dubarry aR Cotillon III de rij sloot. (Cotillon
