De weg naar de hulpverbandplaats wordt door borden duidelijk
aangegeven, er voor zorgdragende, dat besmette en niet-besmette
personen langs verschillende wegen de hulpverbandplaats kunnen
bereiken. Op de ontsmettingsplaats worden de werkzaamheden
door opschriften in het Nederlandsch en het Maleisch aangegeven.
Hierdoor is het mogelijk, dat de marschvaardige besmetten zich
zelf kunnen behandelen en de werkzaamheden van het genees
kundig personeel verlichten.
Voor den staf van de hulpverbandplaats zijn slechts enkele
beschermende pakken noodig, die zooals later zal blijken worden
verstrekt door het bataljonsgasdepot.
De niet-marschvaardige besmette personen worden op dezelfde
wijze ontsmet door de hen begeleidende ziekendragers-
Nadat de patiënt is ontkleed en het lichaam is afgewreven met
een chloorkalk-magnesia mengsel, worden de ontsmettingswerk-
zaamheden overgenomen door het personeel behoorende tot den
staf van de hulpverbandplaats.
De ziekendragers ontsmetten bij aankomst hun beschermende
kleeding, door zich af te wrijven met chloorkalk. Bij het terug
gaan worden de stukken Mosetig batist van de draagbaren in e
voor het opbergen der besmette kleeding bestemde vaten gebor
gen en de metalen deelen der draagbaren met chloorkalk sf§e~
wreven. Hierna gaat dit personeel weer naar het front terug of
wordt door anderen afgelost. Zwaar besmette draagbaren worden
op de verzamelplaats voor besmet materieel achtergelaten. De
ziekendragers van de compagnie worden van beschermende
kleeding voorzien door de gasofficieren van het onderdeel waarbij
zij zijn ingedeeld. Tevens draagt de gasofficier er zorg voor dat
aan deze verbandploegen een extra oorlogsbus wordt meegeven.
B. In een door mosterdgas besmet terrein worden nimmer hulp-
verbandplaatsen opgericht, tenzij dit terrein minstens 3 uren van
te voren door onstmettingsploegen is ontsmet. Voorts wordt er bij
de keuze van een gebouw of schuilplaats, waarin men de hulp
verbandplaats wenscht onder te brengen op gelet, dat deze onder
komens niet zijn besmet. In den wereldoorlog zijn besmette schuil
plaatsen herhaaldelijk de oorzaak geweest van het onverwacht
ontstaan van een groot aantal gaszieken.
Ook moet er rekening mee worden gehouden, dat de hulpver
bandplaats niet wordt opgericht in een gasatmospheer of op
een plaats waarheen de over een vergast of besmet terrein
strijkende wind is toegericht.
Komt de hulpverbandplaats door onvoorziene omstandigheden
toch in de gasatmospheer te liggen, dan moet de ruimte waarin zij
is ondergebracht „bijzonder" collectief worden beschermd.
De ontsmettingswerkzaamheden, voorzoover zij buiten de col
lectief beschermde ruimte worden verricht, moeten nu met opge-
382
