402
markant en geven aanleiding tot vergissingen. Hun gebruik eischt bij even
wij digstelling altijd berekeningen. Evenwijdigstelling onderling of op het
richtinstrument van den O.C. is langdurig en geeft kans op onnauwkeurig
heden. De hemellichamen zijn (in N. Afrika) vrijwel altijd ter beschikking,
hun gebruik als hrp. is eenvoudig. Tenslotte kan tijdens nachtelijk vuur een
hrp. worden weggeschoten en dan is gebruik van een hemellichaam om het
stuk in de richting te brengen de minst tijdroovende en de meest nauwkeu
rige methode. Daarna worden de voor- en nadeelen van de verschillende
hemellichamen in beschouwing genomen.
S. komt vervolgens tot de wijze van gebruik dezer hulprichtpunten (o.a.
aflezing der instrumenten op hetzelfde oogenblik). Waar bij ons dit gebruik
bekend is, kunnen wij kort zijn. Achtereenvolgens worden behandeld: even
wijdigstelling der batterij, wegschieten van een nachtelijk hrp., evenwijdig
stelling van de af deeling. Verder nog enkele methoden voor het in de rich
ting brengen van de batterij en van instrumenten van hulpwaarnemers,
controle op de richting der stukken, enz. Veel van dit laatste heeft naar
onze meening slechts theoretische waarde.
Ofschoon voor Indië niet alles opgaat wat S. betoogt, kan toch ook bij
ons vaak met voordeel van de hemellichamen worden gebruik gemaakt. Het
gebruik, hoe eenvoudig ook, eischt echter eenige oefening.
Ballistiek.
Zum Ausreiszer-problem is de titel van een artikel van Generalleutnant
a.D. Rohne in Wehr und Waffen van Nov. 1934, dat geschreven is naar
aanleiding van het opstel „Beitrag zur Theorie der Ausreiszer" van Erik
Hansen in de Aug. aflevering van hetzelfde tijdschrift. Dit probleem van
de practische ballistiek is nog lang niet opgelost en het is de vraag of men
wel ooit tot een voor ieder ballisticus aannemelijke oplossing zal geraken.
Rohne keert zich hier tegen de meening, dat men beter te veel dan te weinig
schoten als uitbijters moet aanmerken in een trefferbeeld. Hij acht uitschake
ling van een schot alleen dan gerechtvaardigd, als die uitschakeling de
middelste waarde van het trefferbeeld niet meer wijzigt dan de waarschijnlijke
fout op het gemiddelde. Hij behandelt dan de op dit gebied verrichte onder
zoekingen op practisch verkregen trefferbeelden, die hem geleid hebben tot
n 1
de practische regel, dat een Ausreiszer aanwezig is, als k/w (k
grootste afwijking, w waarschijnlijke afwijking). De schrijver van het
gewraakte stuk, Erik Hansen, keert zich in een onderschrift tegen Rohne's
meening en tracht uit de aangegeven practisch geschoten trefferbeelden de
onjuistheid van Rohne's stelling te bewijzen. Hij begaat echter de fout
hiervoor willekeurig bepaalde schoten uit de trefferbeelden weg te laten,
waardoor deze uiteraard hunne waarde van „practisch" verkregen treffer
beelden verliezen.
Materieel.
In de Revue mil. suisse van Oct. 1934 geeft de Majoor Gonard eene be
schrijving van het nieuwe materieel der Zwitsersche artie (Le nouvel ar-
mement de notre artillerieZooals bekend, is men in Zwitserland bezig
aan een reorganisatie van de artie, gepaard aan een vernieuwing van het
materieel.
Voor het veldkanon heeft men volstaan met transformatie van het be
staande materieel. De wijzigingen zijn: 3 ladingen; een 4e lading voor een
slank projectiel, dat, gepaard aan een vergrooting van de max. elevatie,
een max. dracht van 11 km geeft. Het stuk is geheel uitneembaar voor ver
voer in bergterrein.
Het bergkanon is vervangen door een nieuw product van Bofors, dat een
uitvoerige beschrijving vindt, verlucht met foto's. De aanmaak zal in Zwit
serland geschieden. Het model vertoont vooral uiterlijk zeer groote over-
