gelid gekomen, evenals de dardanel, die na een verplaatsing uit
het linker gelid, waarin hij oorspronkelijk stond naar het rechter
gelid te hebben laten voorafgaan, als gevolg waarvan de patrouille
commandant doodelijk en de dardanel ernstig door eigen vuur
werden getroffen. De dardanel, die zich tusschen nr. 1 van het
rechter gelid en den patrouillecommandant naar voren drong,
werd bovendien nog door een klewanghouw van den aanvallenden
Atjeher gewond.,
Het zal een ieder duidelijk zijn, dat dergelijke verplaatsingen
in den nacht de goede orde in de brigade ten zeerste verstoren en
tot ernstige ongelukken kunnen leiden.
Vuren of (en) gebruik van klewang bij nachtelijke patrouilles.
Men heeft van zekere zijde de vraag gesteld of het afgeven van
het vuur op de bende door de patrouille in den nacht van 18/19 De
cember wel juist is geweest en of de brigade al dan niet tot den
aanval met den klewang had moeten overgaan.
Het is de vraag of, toen de maréchaussées van de spits den
patrouillecommandant op de lichtpunten opmerkzaam maakten,
deze de aanwezigheid van kwaadwilligen daar ter plaatse wel aan
nemelijk heeft geacht. Zoo niet, dan heeft hij zich met zijn lampoe
center zekerheid willen verschaffen. Toen daarbij bleek, dat men
wel tegenover kwaadwilligen stond was, gegeven de duisternis
en de afstand (30 m.) van een aanval met het blanke wapen op de
naar den boschrand vluchtende Atjehers niets meer te verwachten
en was het juist, dat de patrouillecommandant, die zijn brigade
in correcte opstelling wist, met naar beide zijden front, vuren
gelastte.
Indien men aanneemt, dat op de waarneming van de lichtende
stippen bij den patrouillecommandant het ernstige vermoeden rees
wel met verzetslieden te doen te hebben, kan hij hebben overwo
gen, dat hem twee wegen openstonden.
In de eerste plaats den vijand voorzichtig nog meer te naderen
tot op zoo'n korten afstand, dat van onzen aanval met den klewang
succes kon worden verwacht eventueel gepaard met een omvatting
door een deel der brigade om ontsnapping der kwaadwilligen te
voorkomen. Dit zou kunnen leiden tot ontijdige ontdekking, ge
volgd door een overhaaste vlucht van de Atjehers, waarna van den
klewangaanval zou moeten worden afgezien, vervolging met het
blanke wapen zou zijn uitgesloten en de omstandigheden voor een
vervolgend vuur ongunstig zouden zijn, c.q. dat vuur zouden
beletten.
In de tweede plaats den toestand opklaren door licht te doen
schijnen en, bij ontdekking van vijand, de brigade, welke gereed
stond tot vuren, Het vuur doen openen om, zoo de vijand met een
klewangaanval mocht antwoorden, hem op het laatste oogenblik
goed aaneengesloten met het blanke wapen op te vangen.
300