aan die moeilijkheid der keuze indacht^ ,af ™lndere>
bestaat de strafrechtelijke aansprakelijkheid Z1Jn'
/s deze ^ëelmg gewenscht uit een militair oogpunt Uit de
inleiding van dit betoog blijkt voldoende het groote beiang vfn
den plicht tot gehoorzaamheid; stipte en onmiddellijke opvolging
van de gegeven dienstbevelen is een levensbelang voor efk leger
Twijfel omtrent de competentie van een meerdere mag nooh
reden voor een mindere zijn een bevel niet op te volgen hu twï-
TI L mindere steeds te gehoorzamen. Deze regel zal geen
moeilijkheden opleveren bij twijfel, of een bevel dienstbevel of
particulier bevel dan wel dat het een bevoegd gegeven dienst!
bevel is de mindere gehoorzaamt zonder dat voor hem later van
eenige strafrechtelijke aansprakelijkheid rede kan zijn. Hier ech-
er liggen de omstandigheden anders, en bestaat er voor den min
dere als het ware een toetsingsplicht naar de bevoegdheid van
den meerdere. Afgescheiden hiervan, dat de mindere meestentijds
mli h t Zyf een.dergellJk onderzoek in te stellen, bedenke
men het gevaar, dat gelegen kan zijn in de vertraging van een
bevel waarvan onmiddellijke opvolging verlangd wordt Die
vom Heere geforderten Leistungen bedingen - insbesondere
Au!ft b im 11 V°r Feinde eme rasche und PÜnktliche
Ausfuhrung aller von der obersten Leitung erlassenen Befehle
lm Knege hiesse es geradezu auf jeden Erfolg verzichten, wenn
man den Untergebenen eine Kritik der Befehle des Vorgesetzten
gestatten wollte. Absichten der höheren Führung, Nachrichten
R frm urei1? die momentane Gefechtslage dictiren diese
Befehle. Wie kann der über alle diese Punkte nicht Informirte
dieselben beurtheilen 3)
In verband met het vorenstaande staat art. 73 W. K. bepalende:
Het in den militairen dienst bekende adagium „Eerst gehoor
zamen, dan reclameeren", wordt in dit artikel dus t.a.v. de ont
vangen order wettig gesanctionneerd.
Het woord order, als van meer algemeenen aard, omvat behalve
dienstbevelen, ook andere bevelen, die door een meerdere aan
een mindere gegeven kunnen worden. Dat de wetgever echter
geenszins de bedoeling gehad kan hebben het beginsel der blinde
319
(1) „De militair, die zich over een hem gegeven order of naar aanleiding
„van eene beslissing waarin hij als strafoplegger is betrokken geweest,
„bezwaard acht, is bevoegd om naar door den Gouverneur-Generaal
191 "u f regelen over zUn bezwaren te doen beslissen.
W „tiet doen van een verzoek daartoe heft de verplichting om de order
„op te volgen niet op."
3) Van Calker, blz. 102.
