30 m smalfilm van 16 mm, d.i. dus een serie van ruim 3000 beeldjes,
met inbegrip van ontwikkelen en afwerken 12.75. Volgens
ingewijden zullen deze prijzen nog aanmerkelijk dalen. In vele
gevallen is thans reeds filmen goedkooper dan fotografeeren!
Met de perfectionneering van smalfilmtoestellen is ook de be
langstelling voor het gebruik van deze films gestegen. Opname
en projectie voldoen thans aan alle eischen, die aan films voor on
derwijs en opleidingsdoeleinden kunnen worden gesteld. De smal
film, meer in het bijzonder de 16 mm smalfilm is thans ver uit
gegroeid boven de behoeften van den doorsnee-amateur 1).
Zij heeft thans de volle belangstelling van particuliere instellin
gen, handel en industrie voor propaganda- en voor instructiedoel
einden (Philips, H. K. I., e.d.).
Alleen op het gebied van de geluidsfilm heeft de normaalfilm
nog een geduchten voorsprong. Het thans vrijwel algemeen toe
gepaste systeem van geluidsopnamen, is het fotografeeren van het
in lichtschakeeringen omgezette geluid (fig. 5.). Bij de smalfilm
gaf toepassing van dit systeem groote moeilijkheden door de geringe
breedte- en hoogte afmetingen van de filmstrook. Doch ook deze
bezwaren zijn thans overwonnen. Fig. 6. toont de wijze, waarop het,
breedte-vraagstuk is opgelost.
Het aantal verbeteringen, dat de laatste jaren aan de 16 mm
smalfilm is aangebracht is legio. Alleen is dit formaat uiteraard
kostbaarder dan de kleine formaten, doch deze zijn mede in ver
band met de inrichting van de kleinformaat opname- en projectie
toestellen minder geschikt voor instructiedoeleinden en worden
meer voor zuiver amateurswerk gebruikt. De kostprijs van de
film gaat vooral een rol spelen, wanneer men voor onderwijs-
of opleidingsdoeleinden over een aantal afdrukken wenscht te
beschikken, daar de afdrukken vrijwel even duur zijn als het
eerste negatief.
In dit verband moge gewezen worden op een toepassing van
recenten datum, nl. het gebruik van cellophan een tot dusver
verpakkingsmiddel bekend materiaal voor positiefafdrukken.
Het materiaal is dunner, duurzamer en goedkooper dan de on
brandbare film. Eerstgenoemde eigenschap brengt het voordeel mee,
dat op een spoel de dubbele lengte aan filmstrook kan worden
gewonden; dit beperkt dus het tijdverlies bij spoelverwisseling.
De kostprijs bedraagt slechts een vijfde van die der z.g. zilverfilm.
Thans willen we nog enkele woorden wijden aan de filmpro
jectie.
428
b Het Duitsche Maandperiodiek: Film für Alle (8ste Jaargang) kondigt
een 16 mm smalfilmtoestel aan onder het hoofd:
„Berufstaugliches Schmalfilmgerat".
