Deums; en na een week volgde hij, met zijn driedubbele over
macht op den allereerbiedigsten afstand van den Koning, die
13 Juli met zijn geheele leger en alle belegeringstreinen binnen
Königsgratz was, waar Daun den 20-sten aankwam. Zoodra
FRIEDRICH nu zijn belegeringstrein naar Glatz had afgevoerd,
was hij weder gereed voor actieve operaties en nu hoopte hij
bij Königsgratz Daun te kunnen slaan om zich vervolgens tegen
de Russen te kunnen keeren.
Op 20 Juli nog schreef hij aan zijn broeder HEINRICH „Je
„crois peut-être dans peu de jours nous aurons une affaire aux
„environs de Chlum (N. van Königsgratz)". Maar het zou nog
104 jaren duren voordat Chlum beroemd werd want Daun, de
sterkste verreweg, dacht niet aan vechten, was voorzichtiger en
trager dan ooit, en trachtte FRIEDRICH, den zwakste, weg te
manoeuvreeren aldus zondigende tegen een der hoofdregels van
de strategie.
Wel zou FRIEDRICH in staat geweest zijn om met zijn 40000
man in Königsgratz ongehinderd stand te houden tegenover de
80000 van Daun tot het einde van het jaar, ware het niet, dat er
wat tegen de Russen moest gebeuren. Want 16 Juni was Fermor
met zijn Russen in Konitz gekomen x)en 27 Juni was hij verder
gegaan naar Posen, en vandaar op 2 Augustus naar Küstrin. Arm
Brandenburg
Op 4 Augustus marcheerde FRIEDRICH met zijn leger uit
Königsgratz af naar Landeshut, waar hij 9 Augustus aankwamen
ook deze marsch a la barbe van Daun, die alle hoofdwegen naar
Silezië had afgesloten was een juweel van tactische uitvoering.
In Landeshut gaf FRIEDRICH het commando over het grootste
deel van zijn leger over aan Markgraf KARL, terwijl hij zelf met
15000 man op 11 Aug. naar het Noorden ijlde om zich, na veree-
niging met Dohna's troepen, op de Russen te werpen.
En Zondag 20 Augustus, na in 9 marschdagen met zijn 15000
man een afstand van 250 km. te hebben afgelegd, was de Koning
in Frankfurtwaar hij vernam, dat Küstrin volkomen platge
brand was, doch dat het garnizoen stand hield in het Kasteel.
De Koning was diep verontwaardigd over die brandschenderij,
en scherper dan ooiten 's avonds ging hij eenige malen naar
buiten om het kanonvuur te beluisteren, dat uit de richting van
414
b Konitz ligt halverwege Dirschau Schneidemühl aan de tegenwoor
dige Duitsche grens. Zie Bos-atlas, Kaart van Duitschland.
Schlieffen, a.b., blz. 82 „Die Masse aber verfolgte sengend, brennend,
„raubend, schandend ihren Weg iiber Thorn und Posen nach Meseritz (O.
„van Küstrin)."
Carlyle, a.b., Vol. VIII, p. 33 „They burn the town of Driesen, town of
„Ratzebuhr, and nineteen villages around; burn poor old women and men,
„one poor old clergyman espesially, wind him well in strawroping, then set
„fire, and leave him; and are worse than fiends or hyaenas."
