Inleiding.
Als amusementsmiddel heeft de film in minder dan veertig jaren
tijds de geheele wereld stormenderhand veroverd. De huidige
filmproductie is enorm 1). Paramount, Metro-Goldwyn, Ufa e.a.
genieten een wereldreputatie. Filmactrices en filmacteurs hebben
grootere bekendheid dan geleerden en groote mannen van dezen
tijd. Oorspronkelijk in handen van enkele exploitanten in
Frankrijk en later ook in Amerika, is tijdens de oorlogsjaren de
filmindustrie in vele landen in en buiten Europa ter hand genomen
en thans alom verbreid. Het aantal bioscoopbezoekers bedroeg
enkele jaren geleden naar schatting niet minder dan gemiddeld
tien millioen per dag! 2)
De film zelve heeft zich in haar steeds meer vervolmaakten
vorm van aanmaak en reproductie een algemeene en blijvende
belangstelling weten te verzekeren. Naast het bevredigen van
het vermaak en afleiding zoekend publiek, komt in den inhoud
van een deel der films meer en meer het streven tot uiting om de
film mede voor andere en betere doeleinden aan te wenden. Naast
de film, die in eerste instantie beoogt vermaak te schenken en
spanningen te wekken, kent men de film, die als voornaamste
doel nastreeft 's menschen kennis en weten te verhoogen: „de
cultureele film".
Het gebied van de cultureele film is onbegrensd. Zij beweegt
zich op het terrein van de historie, van kunst en wetenschappen,
van landbouw en industrie, kortom van beschaving en ontwik
keling, van opvoeding en opleiding.
Voor een koloniaal gebied als Nederlandsch-Indië heeft o.i. de
cultureele film een bijzondere beteekenis. De film in het algemeen
toch vormt een bijzonder krachtig middel om de massa te bereiken
en om de massa snel te bereiken. Op practische wijze door de
overheid gehanteerd, vormt de cultureele film een uitstekend
middel om de belangstelling van de bevolking te wekken en te
winnen voor alle vraagstukken, welke van overheidswege noodig
of wenschelijk worden geacht. Op juiste wijze gehanteerd is de
cultureele film een krachtig middel ten behoeve van het eerste
en voornaamste doel van ons koloniaal bewind, het opvoeden van
een millioenenbevolking tot een economisch en politiek krachtig
deel van de wereldbevolking. Op juiste wijze gehanteerd vormt
J) Filmproductie in 1933:
Vereenigde Staten: 510 films; Engeland: 190; Duitschland: 145; Frankrijk:
140; andere landen van Europa: 175; Japan: 750; Eng. Indië: 76; China: 60;
andere niet-Europeesche landen54 totaal 2100 films. De aantallen betreffen
groote speelfilms.
2) Aantal bioscopen in 1933 60347, waarvan 41822 met geluidsfilminstal
latie. Europa 27643; Ver: St: 19000; Canada: 1100; Midden en Zuid-Amerika:
5270; Afrika en de Levent: 645; het Verre Oosten (Australië, Nieuw-Zeeland,
Japan, China en Indië): 4.639.
420