Foto III geeft het in de plaat geslagen gat weer.
De foto's IV A, IV B en IV C zijn slechts van uitwerkingsproe-
ven. Het gaat hier om een indruk te krijgen in hoeverre onze
Offensieve Handgranaat is te bezigen bij het opruimen van een
van bilik vervaardigd inlandsch huisje, waarin zich bv. verzetslie
den hebben verschanst. Deze proef is niet vergelijkend gehouden.
Foto IV A geeft de situatie een bilikken scherm, gesteund door
een bamboe geraamte met vakken van 1.2 X 0.75 m en in het
midden een vak van 1.5 X 1-5 m. Foto IV B geeft de situatie na
de ontploffing van één handgranaat. Zij kwam juist terecht tegen
een ondersteuningsplaats. De uitwerking van een tweede hand
granaat is op foto IV C te zien. Deze handgranaat kwam op niet
ondersteund bilik terecht en sprong daarbij onmiddellijk. Ook
andere proeven wettigen de uitspraak, dat de handgranaat op
bilik normaal tot springen komt. Zij slaat daarin een gat van
ongeveer meter middellijn. Voor het vernielen van een in
landsch huisje is het het meest effectief een handgranaat tegen één
der wanden te doen detoneeren en vervolgens te trachten door
het daarbij ontstane gat een handgranaat naar binnen te werpen.
Hoewel dit niet beproefd is, is te verwachten, dat de wanden door
een binnenshuis springende handgranaat zullen worden wegge
blazen.
Tenslotte geven de foto's VA en VB de uitwerking op een
wateroppervlak. De foto V A is genomen onmiddellijk na de ont
ploffing. De opgeworpen watermassa bevindt zich nog in de spring-
wolk op foto VB, welke een iets later moment weergeeft, is door
de ijlere springwolk heen de zich vormende waterzuil te zien.
Deze waterzuil bestaat uit droppels en de hoogte die bereikt wordt,
kan men schatten op 20 a 30 meter. Nadat de foto V B werd geno
men heeft deze zuil zich nog ongeveer driemaal zoo hoog verheven,
terwijl de rook op gelijke hoogte bleef.
Deze proeven werden op de Tjitaroem genomen en de knallen,
weerkaatst door de begroeide oevers en het wateroppervlak leken
veel harder dan bij proeven op het land. De ontstane golf was
van geen belang, doch de machtige knal en de plotselinge hooge
waterzuil gepaard aan de zwarte rook lijken van veel waarde voor
het bereiken van groot moreel effect. Of bv. een sloep in de nabij
heid van het springpunt nog iets bijzonders ondervindt, werd niet
nagegaan. Verwacht wordt evenwel, dat dit niet het geval zal zijn.
Hoewel de in de foto's weergegeven materieele uitwerking
slechts wordt verkregen in de onmiddellijke nabijheid van het
springpunt, moet de moreele uitwerking op een grooteren afstand
daarvan worden verwacht. De bij de ontploffing ontstane felle
vlam, de zwarte rookwolk, de opgeworpen en ook weggesmeten
aarde, de gasdruk, alsmede de luide knal zullen hun invloed nog
op eenige meters doen gevoelen; naar schatting zal, bij de groote
lading onzer Offensieve Handgranaat, de invloed van het enkele
555
