Daun, die zijn aanvalsplan zag mislukken nog voor het begon
nen was, en ten langen leste het doel van HEINRICH's marsch
vernam, en nu ook wel begreep dat Dresden niet meer veilig was,
voelde zich ondanks zijn groote overmacht aan troepen da
delijk weer de bedreigdeofschoon hij zijn offensieve plan het
slaan van HEINRICH's groep, even goed in Hoyerswerda als bij
Görlitz kon volbrengen. En dus rukte hij in geforceerde marschen
naar zijn oude stelling ten Z. van Dresden (om die vesting te
beschermen), en liet FRIEDRICH achter om met de Russen het
Silezische probleem verder uit te vechten.
Soltikoff had midden Augustus aangenomen om voor Daun de
vesting Glogau te belegeren onder voorwaarde dat Daun zou
zorgen voor het belegeringspark, Laudohn's korps (dat onder
Soltikoff's opperbevel stond) tot 25000 man zou versterken, en
het geheel zou verplegen. Die versterking van Laudohn's groep
gelukte ook, hoewel HEINRICH's leger toen nog tusschen de
beide in stondmaar, zooals FRIEDRICH, voor zijn doen den
Prinz zeer zachtaardig, opmerkte, „notre éloignement de l'armée
,,de l'ennemi lui facilite tous les détachements qu'il veut faire."
FRIEDRICH, die Soltikoff volgde, begreep al dra, dat het om
Glogau te doen was, en zorgde door eenige snelle manoeuvres de
Russen voor te zijn, hoewel hij in een boog om hen heen moest
trekken; daarop ging Soltikoff in de richting van Breslau, maar
toen de Koning hem ook hier weer voor was, gaf hij het op, en
vertrok op 24 October naar Posen en verdween verder uit
Preuszen. a)
Één vraagpunt blijft er hierbij nog te beantwoorden: waarom
zond FRIEDRICH zijn broeder HEINRICH, die bij Görlitz stond,
naar Dresden en ging hij zelf van Kottbus naar Glogau om de
Russen, die bij Sommerfeld 2) stonden, voor te zijn Terwijl Daun
stond bij Bautzen Zoodat nu beide Pruisische legers elkaar op
zonderlinge wijze kruisten chassez-croisezHet zou toch logisch
527
over het hoofd, nl. dat een door een manoeuvre behaald voordeel nimmer
blijvende waarde heeft, als er niet een succesvolle wapendaad op volgt.
Een der vereerders (Retzow) ging zelfs zóó ver te schrijven, dat de door
den marsch „erlangte Ruhm ihn (Heinrich. SI.) in die Zahl der „ausgezeich-
netsten Helden seiner Zeit setzt". Dat men door het kundig leiden van een
marsch tot held wordt uitgeroepen is een gezichtspunt, dat thans wel niet
meer aanvaard zal worden.
FRIEDRICH was zijn tijd wèl ver vooruit
O Zeer terecht zag FRIEDRICH in, dat, wilde hij de Russen uit Silezië
wegwerken, hij niet een vesting met al hare hulpmiddelen in hun handen
mocht laten vallen.
Bernhardi, I, blz. 436„Malgré le mauvais état de mes troupes, j'aime
„mieux risquer d'être battu que de laisser assiéger une place, qui donnerait
„pied a l'ennemi dans la province et qui me jetterait pour l'hiver dans un
„cruel embarras". Aldus FRIEDRICHEn Bernhardi meent"Und er hatte
„recht
2) Sommerfeld ligt midden tusschen Sagan en Guben.