met 8000 man achter de 40000 Russen aan. Platen deed dit werk
wonderlijk goed den 15 September vernielde hij het groote ambu
lante magazijn der Russen aan de Poolsche grens, maakte daarbij
1845 gevangenen en 7 vuurmonden buit, verbrandde daar bis
cuit- en hooimagazijnen, en uniformopslagplaatsen, zoodat Buttur-
hn hard naar huis moest hollen, wilde hij niet van kommer omko
men. Waarop Platen, 's Konings bedoelingen,, radende, eigener
initiatief doorging naar het belegerde Kolberg aan de Oostzeekust,
waai hij 25 September aankwam en op de belegeraars insloeCT.
Doch toen Butturlin met zijn 40000 man achter hem aankwam
moest hij toch wijken zoodat ten slotte de belegeraars met niet
minder dan 40000 man werden versterkt. Maar toch hield het
uitgehongerde en totaal plat geschoten plaatsje het nog tot 16 De
cember uit, alvorens het moest capituleeren.
FRIEDRICH bleef 14 dagen in Bunzelwitz en was 26 September
op weg naar Neisze om Laudohn's terugweg naar Bohemen te
bedreigen. Maar Laudohn was geen Daun En vóór FRIE
DRICH er iets van wist, had Laudohn van Glatz uit Schweidnitz
ovei vallen en in 3 uren genomen. Laudohn verloor daarbij 1400
man, maar maakte het geheele garnizoen krijgsgevangen en een
groote buit o.a. 240 vuurmonden, massa's geweren en munitie enz
enz. Een harde klap voor FRIEDRICH Het zonderlingste vak het
geval was echter, dat Laudohn een ernstige vermaning ontving
voor de uitvoering van een krijgskundige operatie, welker uit-
oering hem niet door den „Hof-Kriegesrath" was bevolen
u ®ac^sen hadden Prinz HEINRICH en Daun, beiden harts
tochtelijke vereerders van de manoeuvreertactiek, hun veldtocht
geruischloos gevoerd en beëindigd.
O. Het oorlogsjaar 1762. Einde van den zevenjarigen oorlog.
Voor FRIEDRICH zag het er bij de jaarwisseling '61/'62 som-
bei der uit dan ooit. De Russen in Pommern en Ostpreuzen de
Oostenrijkers in Sachsen en een deel van Silezië. Aan troepen
nog maar 60000 man 25000 bij Prinz Heinrich, 5000 tegen de
Zweden en de rest bij hem in Silezië. De Engelsche subsidie door
Pitt s val in gevaar gebracht.
Maar ook de vijand was uitgeput. Frankrijk was bankroet en
een hongersnood nabij Oostenrijk straatarm, en moest 20000 man
uit zijn leger ontslaan uit geldgebrek.
De oorlog moest ten einde loopen
cnSk weder had FRIEDRICH vóór de opening van den veldtocht
bOOOO nieuwe manschappen in het veld, zoodat hij zelf 70000 man
kon nemen om Schweidnitz te heroveren en er 40000 kon afzon
deren voor Sachsen en nog 10000 tegen de Zweden.
Er was echter inmiddels licht in de duisternis gekomen Op
den 5 Januari 1762 overleed te St. Petersburg de Czarina ELISA-
741