826
delijk, dat de grootere capaciteit der bombardementsvliegtuigen (hooger pla
fond en grooter snelheid) een probleem stelden aan het luchtverdedigings
systeem, dat bij de gehouden oefening niet afdoende is opgelost. In dit ver
band wordt echter opgemerkt, dat het object niet verduisterd was, en dat de
werkelijke resultaten van het van groote hoogte afwerpen van bommen
bij nacht slechts kunnen worden vermoed.
Het Departement van Oorlog heeft het volgende commentaar op deze oefe
ningen bekend gemaakt.
1. Slecht weer had de voorbereidende oefeningen ongunstig beïnvloed en
was vermoedelijk oorzaak van de slechte resultaten van luistertoestellen en
zoeklichten in de eerste nachten.
2. De operaties van de aanvallende luchtmacht werden met groote nauw
keurigheid uitgevoerd, waarbij zij echter steun hadden aan de gemakkelijk
te herkennen naderingswegen en het niet verduisterd zijn van het doel.
3. Het succes van het dagbombardement was problematiek, aangezien
meermalen de verdedigende jachtvliegtuigen tijdig den opmarsch van de bom
bardementsvliegtuigen konden stuiten. De pogingen om met nevel de ld.
batterijen het schieten te beletten faalden vrijwel volkomen. De vraag rijst
verder of de laag vliegende vliegtuigen, die deze en andere opdrachten uit
voerden, het op hen gerichte mitr. vuur zouden hebben overleefd.
4. De meest geslaagde vorm van nachtaanval was die met het enkele
bombardementsvliegtuig, van 6000 m hoogte naar beneden glijdende. Gedu
rende de eerste nachten konden de zoeklichten geen enkele der nieuwe snelle
vliegtuigen te pakken krijgen en slechts enkele der oudere toestellen; doch
het werk van de luistertoestellen was later beter. Toch schijnt bij den nacht-
aanval, bij de gebruikte aanvals- en verdedigingsmiddelen, de bomaanval
in het voordeel bij de verdediging. Omtrent de nauwkeurigheid van het
bombardement van groote hoogte bestaat echter geen zekerheid, evenmin van
de omstandigheid of de bombardementsvliegtuigen zich op een onverlicht
doel zouden kunnen oriënteeren.
5. De grootere snelheid en het hooger plafond van moderne bombarde
mentsvliegtuigen maken het noodzakelijk om de verdediging van een geïso
leerd object toe te vertrouwen aan een Id.art. regiment met groote tusschen-
ruimten tusschen de batterijen. Daarbij worden door sommigen 4 batterijen
als minimum noodig geacht.
6. Het waarschuwingsnet van de artillerie behoeft niet zoo dicht te zijn:
verbinding tusschen de mitr. pelotons onderling en de hoogere staven wordt
niet noodig geacht.
7. De verdedigende jachtvliegdienst is zeer goed gebruikt. Overdag wisten
de jagers meestal den bomaanval tijdig te stuiten, 's Nachts is slechts 2 X
eene poging daartoe gedaan.
8. De samenwerking tusschen jachtvliegtuigen, ld. batterijen en zoeklichten
meet nog nader worden onderzocht. Bij deze oefeningen was geen samenwer
king bij nacht voorzien; en overdag beperkte zich de samenwerking tot het
aangeven van een grens voor de actie der vliegtgn. Voor nachtelijke samen
werking zal behalve dit laatste ook noodig zijn, dat bepaalde zoeklichten
worden aangewezen, die moeten samenwerken met de vliegtuigen.
9. De luchtwachtdienst heeft uitstekend gewerkt. Alleen waren er moei
lijkheden met de identificeering van vliegtuigen overdag.
10. De meeningen over het gebruik van burger-luchtwachten en over de
uitrusting der posten waren zeer verdeeld. De cdt. van den luchtwachtdienst,
de cdt. van de luchtverdediging en de leider der oefeningen waren van
meening, dat militaire waarnemers noodzakelijk waren, en dat in vredestijd
een eenheid hiervoor noodig was met de kern der luchtwachtposten. Het
meerendeel der officieren was echter de meening toegedaan, dat burger-
luchtwachten ook zouden voldoen, en dat een veldkijker, hoewel noodig voor
het identificeeren, niet noodig was om een vliegtuig te kunnen ontdekken.
