schetst echter de ontsteltenis van deze frontsoldaten, als bij het
aanbreken van den dag blijkt, dat de schuur op nog geen 200 m
van een batterij staat; de schuur zal dus ongetwijfeld binnen de
spreiding van het op deze batterij gerichte vuur moeten liggen.
Tot overmaat van ramp kan de schuur niet worden verlaten,
omdat elke beweging door de waarnemers in een Russische kabel
ballon kan worden gezien.
Al spoedig opent middelbare artillerie het vuur, van elke laag
vqlt één schot te kort, het projectiel springt in de nabijheid van
de schuur. Niemand spreekt, de soldaten beginnen onrustig te
worden, enkelen vragen toestemming om een of andere reden de
schuur te mogen verlaten, wat de cie.cdt. weigert. Plotseling valt
een granaat vlak naast de schuur; zij springt gelukkig niet, maai
de spanning wordt nu ondragelijk. Daar krijgt de cie.cdt. een
„brainwave", hij roept de cie. barbier en laat zich met den rug
naar den vijand gekeerd knippen. Nog nimmer zal een cie.cdt.
op zoo onaangename wijze zijn geknipt, want telkens wanneer een
granaat over de schuur kwam, werden hem eenige haren uitge
rukt! Maar de uitwerking is enorm; de soldaten krijgen het gevoel,
dat de toestand niet zoo gevaarlijk kan zijn, nu hun commandant
zich rustig het haar laat knippen.
De tongen raken los, enkele moppen worden getapt, kaarten
worden te voorschijn gehaald; kortom de spanning is gebroken en
het moreel is hersteld.
De schrijver merkt n.a.v. deze episode op, dat de aanvoerder,
zoodra hij voelt, dat een moreele inzinking dreigt in te treden, zijn
menschen er toe moet brengen zich met iets bezig te houden,
waardoor hun gedachten worden afgeleid van het onmiddellijk
dreigende gevaar.
Soms is echter krachtig optreden noodzakelijk (A.T.V. II, pt. 9
(1)). Bij de bespreking van de marschen van de 14e Divisie zagen
wij, dat het moreel van den troep dreigde in te zinken. Bij den
aanval, welke op 8 September wordt ingezet, is een cie bataljons
reserve. De cie.cdt. heeft zijn cie in den Z. rand van een dorp
achter eenige huizen verzameld. De Fransche artillerie vuurt als
razend op den uit het dorp voerenden weg en op het dorp zelf,
dat al spoedig in brand geraakt. De cie. ligt verspreid in het
terrein, het is doodstil, iedereen kijkt naar den commandant.
Plotseling springt een granaat te midden van de cie en doodt of
verwondt 10 man. Allen springen op, er dreigt een paniek te
ontstaan. Eensklaps bevindt zich de generaal, brigade-comman
dant, te midden van de cie; hij zit rustig te paard en rookt een
sigaar alsof er niets is gebeurd. Hij commandeert: „2e cie aantre-
„den. Ik hoop een dergelijk, den soldaat onwaardig, gedrag nooit
„meer te zien, anders zal ik eenigen van deze cie na terugkomst
„in het garnizoen in arrest laten stellen".
954
