worden berust, omdat het bombardementsvliegtuig in de formatie
ten eenenmale ontbreekt. En juist aan dit vliegtuigtype bestaat
in eerste instantie de grootste behoefte, hetgeen door spr. als
volgt werd toegelicht.
„Het naastliggend gevaar voor Soerabaja, ik heb dit zoo juist
reeds gezegd, schuilt in een luchtaanval, al dan niet in samen
werking met een actie ter zee tegen West- of Oostgat, welke actie
op haar beurt mogelijk door een beperkt landingsleger zal wor
den gesteund. Te onderstellen, dat de vijand een dergelijke onder
neming rechtstreeks van eigen land uit, ik bedoel zonder gebruik
making van eenig nabij Soerabaja gelegen tusschenpunt zou durven
wagen, zou zelfs gelet op onze zeer beperkte defensiemiddelen,
van weinig kennis van zaken getuigen. Wil de vijand voor ver
rassing en teleurstelling gespaard blijven, dan zal hij te voren
in de nabijheid van het te vermelen object een steunpunt moeten
bezetten en inrichten, alvorens de eigenlijke operaties te beginnen.
Van dit punt van uitgang uit worden gewoonlijk eerst de noodige
zee-, land- en luchtverkenningen uitgevoerd.
Het bezetten en inrichten van zoo'n uitgangspunt van actie is
zeer bepaald primaire eisch. Engeland begreep dit reeds tijdens
den wereldoorlog. Voor de strategische overvalling van Basra
bv., aan het topeinde van de Perzische Golf, ten einde de olieraf
finaderij van de Anglo Persian te Abandan veilig te stellen, welk
concern in de Indische wateren de Britsche vloot van stookolie
moest voorzien, werd door de Engelschen eerst het eiland Bahrein
bezet, gelegen tegenover de westkust van de Perzische golf.
Ten slotte blijft nog een luchtaanval te vreezen, welke het
vliegkampschip tot punt van uitgang heeft. Hierbij moge worden
aangeteekend, dat bij het Verdrag van Londen van 1930 de aan
tallen vliegkampschepen zijn vastgesteld op 8 voor Engeland, 6
voor de Vereenigde Staten en 5 voor Japan. Behalve het feit,
dat deze aantallen nog door geen der genoemde grootmachten
zijn bereikt, lijkt de vraag gewettigd of één dier grootmachten
ook maar één vliegkampschip zou willen opofferen voor een ne
venactie tegen Nederlandsch-Indië. Naar mijn meening moet die
vraag ontkennend worden beantwoord, en zoo de vijand er toch
toe mocht overgaan, kan hij er staat op maken dat een zoodanig
schip nimmer in eigen land zal terugkeeren, wijl in dit geval
ongetwijfeld alle beschikbare onderzeebooten tegen zoo'n belang
rijk object zullen worden ingezet. Met opoffering desnoods van
ship and crew, gaat een dergelijk gevaarlijk schip stellig naar
den kelder, voordat het zijn vernielende actie kan beginnen. En
voor zoover onze marine daar niet in mocht slagen vormt het
vliegdek van het vliegkampschip voor een eskader luchtbombar-
dements-vliegtuigen zoo'n kwetsbare schijf, dat het niet twijfel
achtig is in wiens voordeel de strijd zal uitvallen".
1008