heeft Augereau een sterk gekleurd verhaal gegeven, dat hier op
neerkomt, dat NAPOLÉON in deze kritieke periode zijn hoofd
geheel zou hebben verloren, en dat het slechts aan de raadge
vingen van hem, Augereau, te danken zou zijn geweest, dat de
eindoverwinning werd behaald. Wie Augereau's karakter bestu
deerd heeft, zal daarvan het zijne denken; natuurlijk zal NAPO
LÉON in deze moeilijke oogenblikken getwijfeld hebben, en mo
menten van diepe neerslachtigheid en radeloosheid hebben moeten
overwinnen. Maar zijn bevelen van de volgende dagen toonen
toch duidelijk, dat hij ondanks allen twijfel, op de beslissende
oogenblikken juist heeft gehandeld.
Graf York von Wartenburg geeft hier het juiste oordeel„Es
„ist erklarlich, dasz selbst bei groszen Feldherren auch für unser
„Auge Stunden des Zweifels, ja sogar Augenblicke der Verzweif-
„lung wahrnehmbar sind, deshalb ist er aber auch berechtigt,
„dasz jene gewaltigen Naturen, welche siegreich diesen Sturm
„wechselnder Empfindungen liberdauern und damit auch auszer-
„lich ihres Gegners Herr werden, den höchsten geschichtlichen
„Ruhm erlangen. Nur phlegmatische Naturen würden im Augen-
„blick gröszter Entscheidungen unberührt von solchem Zaudern
j,bleiben, solche aber haben nie geschichtlich Groszes geleistet."
NAPOLÉON besloot nu eerst het Oostenrijksche centrum aan
te vallen hieruit ontstonden op 3 Augustus een aantal afzonder
lijke gevechten bij Lonato, Desenzano en Nave, welke onbeslist
bleven, doch het initiatief weder aan de Franschen brachten. De
voorzichtige Oostenrijksche generaal trok echter in den nacht
van 3/4 Augustus terug.
Augerau streed den ganschen dag bij Castiglione tegen de
Oostenrijksche rechtergroep, welke strijd eveneens onbeslist
bleef. Toen echter NAPOLÉON den 4 Augustus het teruggaan
van het Oostenrijksche centrum vernam, zag hij zijn kans alle
troepen werden nu aangetrokken naar Castiglione, terwijl slechts
een zeer zwakke groep tegenover het centrum werd achtergelaten
om met Wurmser af te rekenen, die overigens nog over zijn 4e
colonne beschikte, doch deze niet inzette.
Wurmser besloot nu tot den aftocht, waardoor het Fransche
leger als door een wonder aan de vernietiging was ontsnapt. De
korte veldtocht kostte den Oostenrijkers 13000 en den Franschen
10000 man.
Mantua werd nu opnieuw ingesloten. Aan het operatieplan der
Oostenrijkers is de critiek niet gespaard. Neemt men echter aan,
dat NAPOLÉON's leger over een groot gebied was verspreid, eri
hij over de sterkte van de naderende Oostenrijksche colonnes zeer
onvoldoend onderricht was, dan bood het plan toch goede kansen,
omdat NAPOLÉON nu ook zijn krachten verspreid moest houden,
en de situatie voor een minder besluitvaardig en geniaal veldheer
1041
