vaste ligging van dit materiaal in de brug verzekerd moet zijn,
waartoe dit hout nog zal moeten worden bewerkt (bedisseld),
hetwelk zeer tijdroovend is. Rondhout komt dan ook alleen in
aanmerking voor de palen van jukken en schragen van bruggen
op meerdere steunpunten, waarbij dit hout, zoo de omstandig
heden daartoe aanleiding geven, bij voorkeur zal zijn te betrekken
uit de omgeving van het werkterrein. Overigens zal dit hout
moeten worden betrokken uit de djati- en wildhoutbosschen (c.q.
stapelplaatsen) op Java, waaruit blijkens verkregen inlichtingen
van de zijde van het Boschwezen in zeer korten tijd groote hoe
veelheden palen kunnen worden beschikbaar gesteld. Moderne
transportmiddelen en het vrij uitgebreid wegennet op Java maken
een vlotten aanvoer mogelijk.
In het algemeen zal dus hezaagd hout als het aangewezen
materiaal zijn te beschouwen voor den bovenbouw en goeddeels
ook voor den onderbouw van middelbare en zware colonnebrug-
gen, waartoe ook de navolgende overwegingen aanleiding geven.
1. De constructie kan zeer eenvoudig en weinig bewerkelijk
worden, dus kan het tempo van brugslag worden opgevoerd.
2. De constructie onttrekt zich minder aan een juiste sterkte
berekening, dus besparing op materiaal, waardoor weer het
transport hiervan minder wordt.
De vragen kunnen nu worden gesteld, aan welke houtafmetingen
de voorkeur moet worden gegeven en of de materiaalvoorziening
in oorlogstijd verzekerd zal zijn. Beide vraagpunten zullen achter
eenvolgens in beschouwing worden genomen.
In den regel is de gang van zaken bij het ontwerp van een
zwaarder brugtype, dat men, na het vaststellen van de op de
constructieonderdeelen werkende momenten en krachten bij een
bepaald laststelsel, een keuze doet voor wat betreft de hout
afmetingen. Al naar het persoonlijk inzicht van den constructeur
ontstaan dan voor één brug gewoonlijk een groot aantal houtaf
metingen, welke met die van een andere brug weer verschillen.
Deze werkwijze is voor gebruik te velde uit een oogpunt van
materiaalaanvoer, eenvoud in constructie en snelheid van brug
slag bepaald minder practisch te noemen.
Toch zouden hiertegen nog betrekkelijk weinig bedenkingen
zijn, indien bij het ontwerp gebruik kon worden gemaakt van
bezaagd hout van in den handel voorkomende afmetingen, dat dan
op de stapelplaatsen van de houthandelaren in ruime mate aan
wezig moet zijn. Doch hier wordt op Java op groote moeilijkheden
gestuit. Immers djatihout wordt in bezaagden vorm practisch niet
in voorraad gehouden, terwijl het met den wildhouthandel al wei
nig gunstiger is gesteld. Bij een bezoek aan verschillende stapel
plaatsen in de grootste steden van Java, viel mij in het bijzonder
1074
