1104
8. NIEUW VERSCHENEN REGLEMENTEN, ENZ.
Van het Ned. Voorschrift Inrichten Stellingen verschenen drie nieuwe
deelen, t.w. aanhangsel C „Bijzondere geniewerkzaamheden te velde (voor
pioniers)" dl. 1 gemeenschappen, dl. 2 legering en verpleging en dl. 3 verschil
lende werkzaamheden.
Dl. 1 (gemeenschappen) behandelt achtereenvolgens bruggen, wegen, ka
belbanen, waterwegen en los- en laadplaatsen.
De door de genie te bouwen bruggen worden onderscheiden in bruggen
voor 5-tons-(max. asdruk 3y2 t.) en bruggen voor 10-tons-lasten (max.
asdruk 8 t.) alsmede bruggen van voorbereid materieel; bij laatstgenoemde
soort wordt al dadelijk de aandacht gevestigd op het voordeel van standaard-
brugtypen (gemakkelijker verzameling en aanvoer van materialen, verkorting
bouwtijd). Belastingschema's en andere gegevens noodig voor de berekening
(als toe te laten spanningen) alsmede aanwijzingen voor de technische ver
kenning zijn opgenomen. De 5 t.-bruggen hebben beperkte verkeersmogelijk
heid; zij worden bij voorkeur als oeverbrug of schraagbrug en overigens
naar gelang van de omstandigheden als schipburg (snelle bouw) en jukbrug
uitgevoerd. De 10 t.-bruggen (geschikt voor alle verkeer) worden als regel
geconstrueerd als jukbruggen en overigens als oeverbruggen, bruggen op
stapelingen en schraagbruggen.
Opmerking verdienen bij de landhoofdconstructie de ondersteuning van de
grondbalk d.m.v. kleine dwarssloofjes en het verlengde landhoofd, voorts de
driebeenige schraag en de concentratie van de ondersteuningen (liggers zoowel
als beenen) onder de plaats van de belasting bij autobruggen, het samen
voegen van planken (baddings) tot liggers (omwonden met bandijzer) en de
toepassing van stalen I liggers. Bij de jukbruggen valt de snelle bevestigings-
wijze van de draagkussens op de palen op, waarbij het dubbele draagkussen
d.m.v. een horizontale bout om een in den paalkop irigeslagen hakkelbout
wordt bevestigd; indien de paaldikte zulks echter toelaat geeft men de voor
keur aan het laten staan van een houten pen aan den paalkop.
Terecht wordt op de groote kwetsbaarheid van schipbruggen gewezen; is
de kans van vij. aanvallen met vlgn. groot, dan dient snel uiteennemen in
vlotten mogelijk te zijn.
Bij de zware houten oeverbruggen past men (c.q. samengestelde) hang- en
(of) spanwerken toe, dan wel (c.q. gecombineerd met) dubbele liggers, welke
laatste onderling d.m.v. bouten, krammen en vulstukken worden gekop
peld.
T.a.v. het heien juk voor juk wordt dz. de voorkeur gegeven aan de on
langs bij het bat. pioniers door kap. Dekkers gedemonstreerde en sedert h.t.l.
ingevoerde methode, waarbij gebruik wordt gemaakt van een verplaatsbaar
vertuid heiportaal van stalen buizen (heiblok en leiders worden aan de
hor. bovenstang van het portaal bevestigd)
Van belang is het voorbereide materieel van profielstaal, waarvan slechts
eenige hoeveelheid o.m. een kokerliggerbrug, een lichte vakwerkbrug (met
hoog zoowel als met laag rijvlak) en profielstalen stapellichamen bij de
Ned. genietroepen aanwezig is (in oorlogstijd uit te breiden).
x) Zie het artikel „Colonnebruggen met vaste ondersteuningen" in dit
nummer, Red.