rereigenschaft bleibt die Verantwortnungs freudigkeit. Alle Führer
müssen sich stets bewuszt bleiben und ihren Untergebenen ein-
pragen, dasz Unterlassen und Versaumnis eine schwerere Belas-
tung bilden als ein Fehlgreifen in den Wahl der Mittel".
Het reeds eerder genoemde „Reglement de l'infanterie" schrijft
voor: „A tous les échelons, l'initiative est de regie, dans la limite
du choix des moyens a employer pour atteindre le but fixé. Le
subordonné assume ainsi la part de la responsabilité qui doit lui
revenir".
De hierboven aangehaalde voorschriften, die elkaar wat strek
king betreft volkomen dekken, eischen alle zonder uitzondering
een handeling, die de onder-commandanten onder eigen verant
woording dienen uit te voeren, waar het omstandigheden betreft,
dat de betrokken onder-aanvoer dei" voor niet voorziene gebeur
tenissen komt te staan en naar eigen inzicht moet handelen. Deze
eisch aan de onder-commandanten te stellen vinden wij weder
nader uitgewerkt in de geschriften van prominente militaire
schrijvers, waaruit wij met het weergeven van de volgende aan
halingen slechts een enkelen greep doen. Zoo troffen wij aan in
het bekende boekwerk: „Gedanken eines Soldaten" van den oud
bevelhebber van het Duitsche Leger (Reichsheer)Generaloberst
VON SEECKT: „Das Wesentliche ist die Tat. Sie hat drei Ab-
schnitte, den aus den Gedanken geborenen Entschlusz, die Vor-
bereitung der Ausführung oder den Befehl, die Ausführung
selbst; in allen drei Stadiën der Tat leidet der Wille. Der Wille
entspringt dem Charakter, dieser ist für den Handelnder ent-
scheidender als der Geist. Geist ohne Willen ist wertlos, Willen
ohne Geist ist g'efahrlich".
Commandant CHARLES BUGNET heeft in een vlot geschreven
boekje: „En écoutant le maréchal Foch" 1) de gedachten en stel
regels van den Franschen generalissimus, die de schrijver in de
acht jaren, waarin hij ordonnans-officier van den maarschalk is
geweest heeft opgeteekend, verzameld. In een hoofdstukje „Agir"
geeft hij de volgende uitspraken van FOCH weder: „II faut agir,
paree qu'il n'y a que cela qui donne des résultats!
L'idée L'idée Mais je m'en moque des idéés Ca n'est pas cela
1 important. II faut agir, :.l faut réaliser. II n'y a que cela qui compte.
Tout le monde a des idéés. Tout le monde a l'idée de la victoire.
Et puis? S'ils ne la réalisent pas? On juge les gens a leur produc
tions, 1 intention ne suffit pas. Tout le monde a de bonnes inten
tions, il faut les mettre en pratique Je ne dis pas qu'il
ne faut pas d'idées. Ce n'est pas cela. II faut une ligne de conduite,
bien ferme et s'y tenir, mais pour cela il faut des moyens
Ca casse? Comment faire? II faut de l'imaginationII faut des idéés
alors et de l'activité. Je crois bien! Mais les idéés! Cela
1) Uitgave Bernard Grasset. Paris.
28