sel en der beenderen en bewegingsorganen 2 X, voor die der
spijsverteringsorganen 13 X zooveel als bij den eerstgenoemden.
Bij beide groepen hebben in de groep „ziekten van het zenuw
stelsel" de meeste afkeuringen plaats.
Het hoogste percentage afkeuringen kwam voor bij de Mana-
doneezen (in 1933 bij de Timoreezen), daarop volgen de Timo-
reezen en de Soendaneezen. De Javanen hebben het kleinste
afkeuringscijfer en spannen dus ook hier weer de kroon
De sterftecijfers geven een opvallende daling van de sterfte
onder de Europeanen van 4,2 0oo in 1933 tot 2,9 oo in 1934, even
eens bij de dienstplichtigen van 4,0°/oo hi 1933 tot 1,8 oo in 1934.
De sterfte onder de Europeanen wordt in de eerste plaats ver
oorzaakt door uitwendige oorzaken, door endemische- of infec-
tieuze ziekten en door ziekten van het hart en van de vaten.
Bij de niet-Europeanen v.n.l. doorziekten der ademhalingsorga
nen en wel voor o door longonsteking, daarna door tuberculose,
endemische ziekten en ziekten der spijsverteringsorganen.
De sterfte door de ziekten der ademhalingsorganen is bij den
Inheemschen militair 2 X 200 groot als bij den niet-Inheemschen.
Voor de tuberculose is de sterfte onder de gekleurde rassen 5 X
zoo groot als bij het blanke ras.
Van de 555 Europeanen of 7,2 van hun sterkte, die in 1934
het K.N.I.L. verlieten door pensioen, ontslag, opzending naai' Ne
derland, afkeuring of dood, waren 125 of die dit verlieten
door afkeuring en overlijden. 2497 niet-Europeanen of 10,1 van
hun sterkte verlieten het leger hiervan kwamen er 390 of Ve
op rekening van sterfte of afkeuring.
Onderwerpen wij de belangrijkste ziektevormen aan een be
schouwing en beginnen we dan bij de typhus, dan blijkt dat er
in 1934 24 gevallen van typhus voorkwamen tegen 10 in 1933.
Van deze 24 gevallen kwamen er 9 voor bij Europeanen (met
1 sterfgeval) en 15 bij niet-Europeanen (ook met 1 sterfgeval).
De Europeesche lijders waren allen ingeënt, van de Inheemschen
waren er 2 niet ingeënt. De Manadonees die kwam te overlijden
was in Mei 1934 voor het laatst ingeënt. Te vermelden valt nog,
dat zich onder een groep van 22 eerst kort tevoren uit Nederland
aangekomen recruten, die allen in Holland 3 cholera-typhus-vac-
cininjecties hadden gehad, zich 4 gevallen van buiktyphus voor
deden, waarvan één met doodelijken afloop. Alhoewel wordt aan
genomen, dat het typhusbacil-antigeen over de geheele wereld
hetzelfde is, werd door den Inspecteur van den Militair Geneeskun
digen Dienst na overleg met den Directeur van het Instituut
Pasteur en met instemming van het Departement van Koloniën
besloten de voor Nederlandsch-Indië bestemde recruten in Ne
derland reeds met het in het Instituut Pasteur te Bandoeng be
reide vaccin te vaccineeren.
60