de revolutionnaire ellende niet aan den lijve had ondervonden,
en dus ter zake objectief kon oordeelen; hoe had het Directoire
dezen man naar Egypte kunnen deporteeren! Dat waren de ge
voelens, welke in het volk leefden.
Over Avignon, Lyon en Nevers reisde NAPOLÉON naar Paris,
waar hij den 16 October 1799 aankwam. Slechts 25 dagen zouden
verloopen tusschen zijn terugkeer in de Rue de la Victoire en het
bereiken van de hoogste Staatsmacht. Bij zijn thuiskeer trof hij
Joséphine niet aan. Hij liet haar eigendommen en sieraden bij den
portier deponeeren om haar niet meer behoeven te zien, en sloot
zich in zijn kamer op. Was hij zóó bang voor eene ontmoeting met
deze vrouw, en kende hij zijn eigen zwakte? Joséphine, die wist
dat haar ontrouw aan NAPOLÉON bekend was geworden, voelde
bij intuïtie, dat het er slechts op aan kwam hem te zien, voor
dat zijn broeders hem zouden hebben gesproken; weshalve zij
dadelijk na het bericht van zijn terugkeer in Frankrijk de reis
koets besteeg en hem tegemoet snelde. Déveine! Op den weg
mistte zij hem, terwijl Joseph meer geluk had en NAPOLÉON
ontmoette; zoodat zij thuiskeerende, NAPOLÉON in zijn kamer
verschanst aantrof en voor haar onbereikbaar. Den geheelen dag
bleef zij voor zijn deur, snikkende en smeekende; maar NAPO
LÉON was onvermurwbaar en hield de deur gesloten. Totdat
Joséphine de fijne handigheid bedacht om haar kinderen ter hulp
te roepen, zoodat nu Joséphine, Hortense en Eugène voor de
deur om genade smeekten. Enfin het einde was, dat
NAPOLÉON vergiffenis schonk. Geheel alleen te harer wille was
dat echter zeker niet, maar er waren verscheidene redenen, die
thans eene scheiding ongewenscht deden zijn: in de eerste plaats
zouden op dit politiek belangrijke oogenblik de kletspraatjes slechts
worden misbruikt als anti-propaganda; Joséphine kon hem voorts
door hare connecties met de Directeuren Barras en Gohier van
nut zijn; en ten slotte was er nog wel een spoor van de oude phy-
sieke aantrekkingskracht overgebleven. Zijn overwegingen bleken
juist geweest te zijn: het Directoire, noch een der Directeuren, viel
hem lastig met onaangename vragen. Terwijl het toch minstens
genomen voor de hand zou hebben gelegen om den Generaal
verantwoording te vragen voor zijn eigendunkelijken terugkeer
uit Egypte!
Sieyès had dus vrij spel: de eenig mogelijke krijgsman was voor
de leiding beschikbaar; van den steun der Republikeinen was hij
verzekerd, omdat deze zelfs de dictatuur van een soldaat verkozen
boven den terugkeer der Bourbons, evenals zij later aan de Napo-
léontische monarchie en een nieuwe dynastie de voorkeur gaven
als afdoend weermiddel tegen den terugkeer der verbannen mo
narchen; uiteraard niet zoo zeer uit tegenzin tegen die vorsten zel-
89